2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu(Bl-2)

2918 SAYILI KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU

2 NCİ SAYFA (Maddeler : 71 - 138) 

6078

1

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Kurallar

Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar ve sürme kuralları:

Madde 71

–

Geçiş üstünlüğüne sah

ip araçlar öncelik sırasıyla şunlardır:

a) Cankurtaran araçları, yaralı veya acil hasta taşıyan araçlar,

b) İtfaiye araçları,

c) Hükümlü veya sanığı takip eden veya emniyet ve asayişi korumak için acele olay yerine giden zabıta araçları,

d)  Bir  trafik

suçu işleyerek kaçan aracı takip eden veya trafik güvenliğini koruma veya trafik kazasına el koyma

amacıyla olay veya kaza yerine gitmekte olan görevlilere ait araçlar,

e)

(Değişik: 20/2/2014

-

6525/14 md.)

Afet ve acil durum hâllerinde afet ve acil durum h

izmetlerinde görevli bulunan

araçlar,

f) Koruma ile görevli ve korunan araçlar,

Bu araçlar görev halinde iken geçiş üstünlüğü hakkına sahiptir.

Bu hak, halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak,duyulur ve görünür geçiş üstünlüğü işaretini vermek

şartı

ile kullanılır.

Bu araçlar, bu Kanun ve yönetmelikte yazılı trafik kısıtlama ve yasaklarına bağlı değildir.

Bunların birbirleriyle karşılaşmalarında birinin diğerine göre geçiş üstünlüğü yukarıda yazılı olan sıraya göredir.

Zorunluluk olmadığı hal

lerde geçiş üstünlüğünü kullanmak yasaktır.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4 md.)

Zorunluluk olmadığı halde gereksiz geçiş üstünlüğü hakkını kullanan sürücüler 1

800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

6079

Ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazl

arının kullanılması:

Madde 72

–

Araçlarda ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları yönetmelikte gösterilen şartlara uygun olarak ve 

kamunun rahat ve huzurunu bozmayacak şekilde kullanılabilir.

(Değişik:  21/5/1997

-

4262/4  md.)

Bu  madde  hükmüne  uymayan

sürücüler  1  800  000  lira  para  cezası  ile

cezalandırılırlar.

Kanun ve yönetmelikte belirtilen şartlara uymayan ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları ile sürücünün izleme

ve kullanma sahası içinde kalan görüntü cihazları araçlardan söktürülür.

Tedbi

rsiz ve saygısız araç sürme:

Madde 73

–

(Değişik birinci fıkra: 17/10/1996

-

4199/27 md.)

Karayolunda araçların kamunun rahat ve huzurunu

bozacak veya kişilere zarar verecek şekilde saygısızca sürülmesi, araçlardan bir şey atılması veya dökülmesi, seyir h

alinde

sürücülerin cep ve araç telefonu ile benzer haberleşme cihazlarını kullanması yasaktır.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4 md.)

Bu madde hükümlerine uymayanlar 1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Yaya ve okul geçitleri:

Madde 74

–

Görevli

bir kişi veya ışıklı trafik işaretleri bulunmayan, ancak başka bir trafik işareti ile belirlenmiş yaya

veya okul geçitlerine yaklaşırken bütün sürücüler araçlarını yavaşlatmak ve bu geçitlerden geçen veya geçmek üzere bulunan

kişilere ve öğrencilere ilk g

eçiş hakkını vermek zorundadırlar.

(Değişik:  21/5/1997

-

4262/4  md.)

Bu  madde  hükümlerine  uymayan  sürücüler  3  600  000  lira  para  cezası  ile

cezalandırılırlar.

Okul taşıtları:

Madde 75

–

Okul taşıtlarının "DUR" işaretini yaktıkları hallerde bütün araçları

n durması zorunludur.

"DUR"işaretinin sadece öğrencilerin binmeleri veya inmeleri sırasında ve yönetmelikte belirtilen hallerde yakılması

zorunludur.

Okul taşıtlarının çalıştırılması şartları, zamanları ve nitelikleri yönetmelikte belirtilir.

(Değişik:

21/5/1997

-

4262/4  md.)

Bu  madde  hükümlerine  uymayan  sürücüler  3  600  000  lira  para  cezası  ile

cezalandırılırlar.

Demiryolu geçitleri:

Madde 76

–

Demiryolu geçitlerinde:

a) Sürücülerin demiryolu geçitlerini, geçidin durumuna uygun olmayan hızla geçmeleri

, ışıklı veya sesli işaretin

vereceği "DUR" talimatına uymamaları, taşıt yolu üzerine indirilmiş veya indirilmekte olan tam veya yarım bariyerler varken

geçide girmeleri yasaktır.

b) Işıklı işaret ve bariyerle donatılmamış demiryolu geçitlerini geçmeden ö

nce, sürücülerin durmaları, herhangi bir

demiryolu aracının yaklaşmadığına emin olduktan sonra geçmeleri zorunludur.

(Değişik:  21/5/1997

-

4262/4  md.)

Bu  madde  hükümlerine  uymayan  sürücüler  3  600  000  lira  para  cezası  ile

cezalandırılırlar.

6080

Çocuk,

hasta ve engelli taşıtları, gözleri görmeyen yayalar, yürüyüş kolları:

(1)

Madde 77

–

Bu Kanun açısından;

a) Çocuk, hasta ve engellilere ait motorsuz taşıtların sürücülerine,yayalarla ilgili hükümler uygulanır.

b) Gözleri görmeyen ve  yönetmelikte göster

ilen özel  işaret  ve  benzerlerini  taşıyan kişilerin, taşıt yolu üzerinde

bulunmaları halinde, bütün sürücülerin yavaşlamaları ve gerekiyorsa durmaları ve yardımcı olmaları zorunludur.

c) Bir yetkili veya görevli yönetimindeki yürüyüş kolları arasından geçm

ek yasaktır.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4 md.)

Bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendi hükmüne uymayan sürücüler  3 600 000

lira, (c) bendi hükmüne uymayan sürücüler 1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Sürücülerin ve yolcuların koruyucu te

rtibat kullanma zorunluluğu:

Madde   78

–

Belirli  sürücülerin  ve  yolcuların,  araçların  sürülmesi  sırasında  koruyucu  tertibat  kullanmaları

zorunludur.

Kullanma ve yolların özelliği gözetilerek hangi tip araçlarda sürücülerinin ve yolcularının şehiriçi ve şe

hirlerarası

yollarda  hangi  şartlarda  hangi  koruyucu  tertibatı  kullanacakları  ve  koruyucuların  nitelikleri  ve  nicelikleri  ile  emniyet

kemerlerinin hangi araçlarda hangi tarihten itibaren kullanılacağı yönetmelikte belirtilir.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4 m

d.)

Bu madde hükmüne uymayanlar 1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Park ücretinin alınması, araçların çektirilmesi ve kaldırılması ile muhafazası

:

(2)

Madde 79

-

(Değişik: 31/5/2012

-

6321/2 md.)

Karayolu üzeri park yerindeki araçlar için park ü

creti, yetki ve sorumluluk alanına göre park yerini tespite yetkili

idarece veya bu idare tarafından işletme izni verilen gerçek veya tüzel kişilerce alınabilir. Bunlar dışında hiçbir gerçek ve

ya

tüzel  kişi  herhangi  bir  şekilde  park  ücreti  alamaz.  Erişme  k

ontrollü  karayolları  (otoyol

-

ekspresyol)  hariç  olmak  üzere

büyükşehirlerde yetkili idareler, büyükşehir belediyeleridir.

Birinci  fıkra  hükmüne  aykırı  olarak  park  ücreti  alan  veya  almaya  teşebbüs  edenler,  fiilleri  daha  ağır  bir  ceza

gerektiren  bir  suç  oluşt

urmadığı  takdirde,  altı  aydan  iki  yıla  kadar  hapis  ve  beş  bin  güne  kadar  adli  para  cezası  ile

cezalandırılır.

Trafikten men edilen veya çeşitli nedenlerle muhafaza altına alınan araçların, çektirilmesi ya da kaldırılıp götürülmesi

ile bu araçların koyulaca

ğı yerler ve bu işlemlerin ücretlerine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikte belirtilir.

Diğer kurallar:

Madde  80

–

Trafikle ilgili diğer kurallar ile tehlikeli madde taşıyan araçlar, çeken, çekilen araçlar, kol ve grup

halinde seyreden araçlar ve hayvan

sürüleri, taşıma sınırı ve gabari ölçüleri ile yük ve yolcu taşınması ile ilgili diğer kurallar

ve şartlar yönetmelikte gösterilir.

YEDİNCİ KISIM

Trafik Kazaları

Trafik kazalarına karışanlar ile ilgili kurallar:

Madde 81

–

Trafik kazalarına karışanlar:

a) Hareket  halinde iseler trafik için ek bir  tehlike yaratmayacak şekilde hemen durmak,  kaza  mahallinde trafik

güvenliği için gereken tedbirleri almak,

b)  Kazada  ölen,  yaralanan  veya  maddi  hasar  var  ise  bu  kaza  trafiği,can  ve  mal  güvenliğini  etkilemiyor

sa,

sorumluluğun saptanmasında yararlı olacak kanıt ve izler dahil, kaza yerindeki durumu değiştirmemek,

c) Kazaya karışan kişiler tarafından istendiği takdirde kimliğini, adresini, sürücü ve trafik belgesi ile sigorta poliçe

tarih ve numarasını bildirmek

ve göstermek,

d)  Kazayı;  yetkili  ve  görevli  memurlara  bildirmek,  bunlar  gelinceye  kadar  veya  bunların  iznini  almadan  kaza

yerinden ayrılmamak,

__________________

(1) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu maddenin başlığında yer a

lan “sakat” ibaresi “engelli”,

birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “sakatlara” ibaresi “engellilere”,

şeklinde değiştirilmiştir.

(2) 31/5/2012 tarihli ve 6321 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile bu maddenin başlığı “Karayolu üzerindeki park yerlerinde

üc

ret almaya yetkililer” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

6081

e) Sürücüsü, mal sahibi veya ilgili kişilerin bulunmadığı sırada araç, eşya veya yüklere zarar veren sürücüler, zarar

verdikleri araç,eşya veya mülkün sahibini veya ilgili kişil

eri bulmak, ilgilileri bulamadakları takdirde durumu tespit etmek ve

zarar verilen şey üzerine yazılı bilgi bırakmak, ilgili zabıtaya en kısa zamanda bilgi vermek,

Zorundadırlar.

Yalnız maddi hasar meydana gelen kazalarda, kazaya dahil kişilerin tümü, ye

tkili ve görevli kişinin gelmesine lüzum

görmezlerse, bunu aralarında yazılı olarak saptamak suretiyle kaza yerinden ayrılabilirler.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4 md.)

Anlaşma hali dışında maddi hasarlı, ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarında,

zabıtanı

n iznini almadan zaruret dışında olay yerinden ayrılan veya birinci fıkranın (b) bendi hükümlerine uymayan sürücüler

7 200 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Bu maddenin diğer hükümlerine uymayanlar 3 600 000 lira para cezası ile cezalandırılırla

r.

Trafik kazalarında yükümlülük:

Madde  82

–

Karayollarında meydana gelecek trafik kazalarına hemen el konmasını, ölü ve yaralıların taşınmasını

veya yaralıların tedavisini veya sanıkların yakalanmasını sağlamak için,

a) Kaza yerinden geçmekte olan veya

kazaya karışmış bulunan araçların sürücüleri kaza mahallinde ilk yardım

önlemlerini almaya ve en yakın zabıtaya veya sağlık kuruluşuna haber vermeye ve yetkililerin talebi üzerine yaralıları en

yakın sağlık kuruluşuna götürmeye,

b)  Şehirlerarası  akaryakı

t  istasyonlarında,  sahipleri  veya  işletenleri,  belirlenen  standartlara  uygun  ilk  yardım

malzemesini her an kullanılabilir durumda bulundurmaya,

c)Tamirhane, servis istasyonu, garaj sahip ve sorumluları; tesislerine,ölüm veya yaralanma ile sonuçlanan bir k

aza

geçirmiş olduğu belli olan veya üzerinde suç belirtisi bulunan bir araç gelince gecikmeksizin zabıtaya haber vermeye ve

bunları bir deftere işlemeye,

Zorunludurlar.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4 md.)

Bu madde hükümlerine uymayanlar 3 600 000 lira para

cezası ile cezalandırılırlar.

Trafik kazalarına el koyma ve bilirkişilik:

Madde 83

–

Trafik kazalarına;

a) Adli yönden gereği yapılmak üzere mahalli genel zabıtaca,

b)  Kazanın  oluş  nedenlerini,iz  ve  delillerini  belirleyerek  trafik  kaza  tespit  tutanağı

düzenlemek  üzere  de  trafik

zabıtasınca el konulur.

Trafik zabıtasının görevli olmadığı  veya bulunmadığı  karayollarında meydana gelen kazalarda trafik kaza tespit

tutanağı mahalli genel zabıtaca düzenlenir ve bir örneği o yerin trafik zabıtasına gönderili

r.

Karayollarında meydana gelen ve yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında tarafların anlaşması halinde ve

fiil başka bir suç oluşturmuyorsa adli kovuşturma yapılmaz ve Türk Ceza Kanununun 565 inci maddesi hükmü uygulanmaz.

Trafik kazalarında

yolun trafiğe kapandığı hallerde; trafik zabıtası veya genel zabıta; iz ve delilleri kaybolmayacak

şekilde işaretledikten ve gerekli işlemleri yaptıktan sonra, karayolunu trafiğe açmaya yetkilidir.

6082

Karayolunun trafiğe kapanmasına ölümlü ve hayati t

ehlike yaratan yaralanmalı kazalar neden olmuş ve bu kaza can,

mal ve trafik güvenliğini etkiliyor ve başka bir yoldan geçiş verilemiyorsa Cumhuriyet savcısının gecikeceğinin anlaşılması

halinde, gerekli işaretlemeler yapılıp araç ve ölüler kenara alınarak

durum bir tutanakla tespit edildikten sonra yol trafiğe

açılır.

Trafik zabıtası, usul kanunlarına göre görevlendirilirse, trafik kazalarında bilirkişilik yapar.

Trafik  kazaları,  kaza  tahkik  memurluğu,  bilirkişilik  ve  bunlarda  aranacak  şartlar  ile  diğer

esaslar  yönetmelikte

gösterilir.

Trafik kazalarında sürücü kusurlarının tespiti ve asli kusur sayılan haller:

Madde 84

–

Araç sürücüleri trafik kazalarında;

a) Kırmızı ışıklı trafik işaretinde veya yetkili memurun dur işaretinde geçme,

b) Taşıt giremez

trafik işareti bulunan karayoluna veya bölünmüş karayolunda karşı yönden gelen trafiğin kullandığı

şerit, rampa ve bağlantı yollarına girme,

c) İkiden fazla şeritli taşıt yollarında, karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit veya yol bölümüne girme,

d) Arkadan çarpma,

e) Geçme yasağı olan yerlerde geçme,

f) Doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapma,

g) Şeride tecavüz etme,

h) Kavşaklarda geçiş önceliğine uymama,

i) Kaplamanın dar olduğu yerlerde geçiş önceliğine uymama,

j) Manevraları düzen

leyen genel şartlara uymama,

k) Yerleşim birimleri dışındaki karayolunun taşıt yolu üzerinde, zorunlu haller dışında park etme veya duraklama ve

her durumda gerekli tedbirleri almama,

l) Park için ayrılmış yerlerde veya taşıt yolu dışında kurallara uygun

olarak park edilmiş araçlara çarpma,

Hallerinde asli kusurlu sayılırlar.

Ancak, kazada bu hareketlerden herhangi biri,kazaya karışan araç sürücülerinden birden fazlası tarafından yapılmış

veya  kaza  bu  hareketler  dışında  kurallarla,  yasaklamalara,  kısıtl

amalara  ve  talimatlara  uyulmaması  nedenlerinden

doğmuşsa,karayolunu kullananlar için kusur oranı yönetmelikte belirtilen esaslara göre tespit edilir.

SEKİZİNCİ KISIM

Hukuki Sorumluluk ve Sigorta

BİRİNCİ BÖLÜM

(1)

İşletenin Hukuki Sorumluluğu

İşleten ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu

(1)

Madde 85

–

(Değişik birinci fıkra: 17/10/1996

-

4199/28 md.)

Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne

veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olur

sa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı

altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün

sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.

———————

———

(1)

Sekizinci Kısım Birinci Bölüm başlığı ile 85 inci maddenin madde başlığı 17/10/1996 tarih ve 4199 sayılı Kanunun 28

inci maddesiyle değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

6083

(Ek: 17/10/1996

-

4199/28 md

.)

Motorlu araç ölüme veya yaralanmaya sebebiyet vermiş ise, kazaya karışan aracın

başkalarına devir ve temliki veya üzerinde bir hak tesisini önlemek amacıyla olaya el koyan Cumhuriyet Savcılıklarınca,

aracın tescilli olduğu tescil kuruluşuna trafik kaydı

üzerine şerh düşülmesi için talimat verilir. Kaza anı ile Cumhuriyet

Savcılığınca trafik kaydı üzerine şerh düşülmesi arasında geçen süreler içinde kötü niyetle yapılan araç tescilleri hükümsüz

sayılır. Şerhin konulduğu tarihten itibaren bir ay içerisinde

, şerhin kaldırıldığına veya devamına ilişkin ma

h

keme kararı ibraz

edilmediği takdirde bu şerh hükümsüz sayılır.

İşletilme halinde olmayan bir motorlu aracın sebep olduğu trafik kazasından dolayı işlet

e

nin  sorumlu  tutulabilmesi

için, zarar görenin, kazanı

n oluşumunda işleten veya eylemleri

n

den sorumlu tutulduğu kişilere ilişkin bir kusurun varlığını

veya araçtaki b

o

zukluğun kazaya sebep olduğunu ispat etmesi gerekir.

(Değişik: 17/10/1996

-

4199/28 md.)

İşleten ve araç işletic

i

si teşebbüs sahibi, hakimin t

akdirine göre kendi aracının

katıldığı  bir  kaz

a

dan  sonra  yapılan  yardım  çalışmalarından  dolayı  yardım  edenin  maruz  kaldığı  zarardan  da  sorumlu

tutulabilir. Ancak, bu durumda işletici teşebbüs sahibinin sorumlu kılınabilmesi için kazadan kendisinin sorumlu

olması veya

yardımın doğrudan doğruya kendisine veya araçta bul

u

nanlara yahut kazaya taraf olan üçüncü kişilere yapılması gerekir.

(Değişik: 17/10/1996

-

4199/28  md.)

İşleten ve araç işletic

i

si teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın

kullanılmas

ına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.

İşletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin, sorumluluktan kurtulm

a

sı veya sorumluluğun

azaltılması:

(1)

Madde 86

–

(Değişik: 17/10/1996

-

4199/29 md.)

İşleten

veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin

kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş o

l

maksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin

veya bir üçüncü kişin

in ağır kusuru

n

dan ileri geldiğini ispat ederse s

o

rumluluktan kurtulur.

Sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kazanın oluşunda zarar

görenin kus

u

runun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara gö

re tazminat miktarını indirebilir.

Genel hükümlerin uygulanması:

Madde 87

–

(Değişik: 17/10/1996

-

4199/30 md.)

Yaralanan veya ölen kişi, hatır için karşılıksız taşınmakta ise veya motorlu araç, yaralanan veya ölen kişiye hatır için

karşılıksız verilmiş

bulunuyorsa, işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahib

i

nin sorumluluğu ve motorlu

aracın maliki ile işleteni arasındaki ilişkide araca gelen zararlardan dolayı soru

m

luluk, genel hükümlere tabidir.

Zarar görenin beraberinde bulunan bag

aj ve benzeri eşya dışında araçta taşınan eşyanın uğradığı zararlardan dolayı

işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin soru

m

luluğu da genel hükümlere tabidir.

——————————

(1)

Bu madde başlıkları, 17/10/1996 tarih ve 4199 sayılı Kanu

nla değişt

i

rilmiş ve metne işlenmiştir.

6084

Zarar verenlerin birden fazla olması:

Madde  88

–

Bir motorlu aracın katıldığı bir kazada, bir üçüncü kişinin uğradığı zarardan dolayı, birden fazla kişi

tazminatla yükümlü bulunuyorsa, bunlar müteselsil olar

ak sorumlu tut

u

lur.

(Değişik:  17/10/1996

-

4199/31  md.)

Birden  fazla  kişinin  sorumlu  olduğu  durumlarda,  bunlar  arası

n

daki  ilişki

bakımından zarar, olayın bütün şartları değerlendirilerek paylaştırılır. Özel durumlar ve özellikle araçların işletme tehlike

l

eri,

zararın iç ilişkide başka türlü paylaştırılm

a

sını haklı göstermedikçe, işletenler ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs

sahipleri kusurları or

a

nında zarara katlanırlar.

İşletenler veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahipleri arasında

zararın tazm

i

ni:

(1)

Madde 89

–

(Değişik: 17/10/1996

-

4199/32 md.)

Birden  çok  motorlu  aracın  katıldığı  bir  kazada  işletenlerden  biri  bedensel  bir  zarara  uğra

r

sa,  özel  durumlar  ve

özellikle  işletme  tehlikeleri  başka  türlü  paylaştırmayı  haklı  gösterm

e

dikç

e,  kazaya  katılan  araçların  işletenleri  ve  araç

işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahipleri kendil

e

rine düşen kusur oranında, zararı gidermekle yükümlüdürler.

İşletenlerden ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahiplerinden birine ait bir şeyin z

arara uğraması halinde,

zarar gören, ancak zarar veren işletenin veya araç işleticisinin bağlı o

l

duğu teşebbüs sahibinin veya eylemlerinden sorumlu

tutulduğu  kimsenin  kusuru  veya  geçici  olarak  temyiz  gücünü  kaybetmesi  veya  zarar  verene  ait  araçtaki  bir  boz

ukluk

yüzünden zararın vuku bu

l

duğunu ispat etmesi halinde zarar veren işleten veya işleticinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi

tazminatla yükümlü tutulur.

Tazminatla  yükümlü  olan  işletenler  veya  işleticinin  bağlı  olduğu  teşebbüs  sahipleri  zarar  gören  işlete

ne  veya

işleticinin bağlı olduğu teşebbüs sahibine karşı müteselsilen sorumludurlar.

Maddi ve manevi tazminat:

Madde 90

–

(Değişik:14/4/2016

-

6704/3 md.)

Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel

şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel

şartlarda düz

enlenmeyen hususlar hakkında 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin

hükümleri uygulanır.

İKİNCİ BÖLÜM

Sigorta

Mali sorumluluk sigortası yaptırma zorunluluğu:

Madde 91

–

(Değişik: 17/10/1996

-

4149/33 md.)

İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak

üzere mali soruml

u

luk s

igortası yaptırmaları zorunludur.

Zorunlu mali sorumluluk sigortasına ilişkin primler peşin ödenir. Ancak, Hazine Müst

e

şarlığının bağlı bulunduğu

Bakanlık primlerin taksitler halinde tahsil edilmesine ilişkin düzenl

e

me ya

p

maya yetkilidir.

——————————

(1)

Bu madde başlıkları, 17/10/1996 tarih ve 4199 sayılı Kanunla değişt

i

rilmiş ve metne işlenmiştir.

6084

-

1

(Değişik  üçüncü

fıkra:  14/7/2004

-

5217/12  md.)

Sigorta  yaptıranların,  sigorta  şirketl

e

rine  ödeyecekleri  sigorta

priminin % 5'i oranı

n

daki tutar, sigorta şirketi tarafından tahsil edildiği ayı takip eden ayın en geç 20'sine kadar İçişleri

Bakanlığı Merkez Saymanlığı hesabı

na yatır

ı

lır. Yatırılan bu tutarlar bütçeye gelir kaydedilir.

(Mülga dördüncü fıkra: 13/2/2011

-

6111/58 md.)

Geçerli teminat tutarlar

ı üzerinden zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar

trafikten men edilir.

(Değişik  altıncı  fıkra:  13/2/2011

-

6111/58  md.)

Yabancı  plakalı  taşıtların  Hazine  Müst

e

şarlığının  bağlı  olduğu

Bakanlıkça belirlenecek usul  ve esaslara  göre  Türkiye'de  g

eçerli  sigortaları  yoksa bunlar için zorunlu mali sorumluluk

sigortası Türkiye sınırlarına girişleri sırasında yapılır.

(Ek yedinci fıkra

: 2/12/2004

-

5265/1 md.)

Milletlerarası hukukun meşru saydığı halle

r

de, ortak savunma veya barış

harekâtı  çerçev

e

sinde

Türkiye’de  harekât,  eğitim  veya  tatbikat  maksadıyla  bulunmasına  izin  verilen  yabancı  silâhlı

kuvvetlerin neden olabileceği hasar ve zara

r

ların tazmini konularının özel bir anlaşmayla düzenlendiği halle

r

de, bu kapsamda

Türkiye’ye girecek yabancı askerî ara

çlar bakımından bu madde hü

k

mü uygulanmaz.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4 md.)

Bu madde hükmüne uymayanlar 1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Zorunlu mali sorumluluk sigortası dışında kalan hususlar:

Madde 92

–

Aşağıdaki hususlar, zorunlu m

ali sorumluluk sigortası kapsamı dışındadırlar.

a) İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yönelteb

i

leceği talepler,

b)  İşletenin;  eşinin,  usul  ve  füruunun,  kendisine  evlat  edi

n

me  ilişkisi  ile  bağlı  ola

nların  ve  birlikte  yaşadığı

kardeşlerinin ma

l

larına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,

c) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu  tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler,

d) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına gö

re  zorunlu  mali  sorumluluk  sigo

r

tasının teminatı altında

yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazala

r

dan doğan talepler,

e) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,

f) Manevi tazminata ilişkin talepler.

g)

(Ek: 14/4/2016

-

6704/4 md.)

Hak sahibinin kendi kusur

una denk gelen tazminat talepleri,

h)

(Ek: 14/4/2016

-

6704/4 md.)

İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri,

i)

(Ek: 14/4/2016

-

6704/4 md.)

Bu Kanun çerçevesinde hazırlanan zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları ve

ekleri ile tanımlanan teminat içeriği dışında ka

lan taleple         

6085

En az sigor

ta tutarları:

Madde 93

–

(Değişik: 17/10/1996

-

4199/34 md.)

Zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları, teminat tutarları ile tarife ve talimatları Hazine Müsteşarlığının bağlı

bulunduğu B

a

kanlıkça tespit edilir ve Resmi Gazetede yayımlanır.

Tari

fe ve talimatların tespitinde; araç türleri; coğrafi bölge; sigorta süresi içinde herhangi bir hasar ödemesine neden

olmayan işletenl

e

rin primlerinin indirilmesi yoluyla ödüllendirilmesi, hasar ödemesine neden olan işletenlerin primlerinin

yükseltilmesi yo

luyla cezalandırılması ve gerekli görülen diğer hususlar dikkate alınır.

Sigorta sözleşmesinin verilmesi ve işletenin değişmesi h

a

linde yapılacak işlemler

Madde 94

–

(Birinci fıkra mülga: 25/6/1988

-

KHK

-

330/5 md.; Aynen kabul; 31/10/1990

-

3672/4 md.)

(Değişik : 25/6/1988

-

KHK

-

330/5  md.;  Aynen  kabul:31/10/1990

-

3672/4  md.)

Sigo

r

talı aracı işletenlerin

değişmesi halinde, devr

e

den kişi 15 gün içinde sigortacıya durumu bildirmek zorundadır.

Sigortacı sigorta sözleşmesini durumun kendisine tebliği ta

rihinden itibaren onbeş gün içinde feshedebilir.

Sigorta fesih tarihinden onbeş gün sonrasına kadar geçerl

i

dir.

(Beşinci fıkra mülga: 25/6/1988

-

KHK

-

330/5 md.; Aynen kabul: 31/10/1990

-

3672/4 md.)

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4 md.)

Bu madde hükmüne uy

mayanlar 1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Tazminatın azaltılması veya kaldırılması sonucunu doğuran haller:

Madde  95

–

Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümleri

n

den doğan ve tazminat

yükümlülüğünün kaldırıl

ması veya miktarının azaltılması sonucunu doğ

u

ran haller zarar görene karşı ileri sürül

e

mez.

Ödemede  bulunan  sigortacı,  sigorta  sözleşmesine  ve  bu  sözleşmeye  ilişkin  kanun  hükü

m

lerine  göre,  tazminatın

kal

d

ırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oran

da sigorta ettirene başvurabilir.

Zarar görenlerin çokluğu:

Madde 96

–

Zarar görenlerin tazminat alacakları, sigorta sözleşmesinde öngörülen sigorta tutarından fazla ise zarar 

görenle

r

den her birinin sigortacıya karşı yöneltebileceği tazminat talebi, sig

orta tutarının tazminat alacakları toplamına olan

oranına göre indirime tabi tutulur.

Başka tazminat  taleplerinin bulunduğunu bilmeksizin zarar görenlerin birine veya birk

a

çına kendilerine düşecek

olandan  daha  fazla  ödemede  bulunan  iyiniyetli  sigortacı,  y

aptığı  ödeme  çerçev

e

sinde,  diğer  zarar  görenlere  karşı  da

borcundan kurtulmuş sayılır.

Doğrudan doğruya talep ve dava hakkı:

Madde 97

–

(Değişik: 14/4/2016

-

6704/5 md.)

Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava  yoluna gitmeden önce ilgili

sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bul

unması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde

başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar

gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçe

vesinde tahkime başvurabilir

6086

Sağlık hizmet bedellerinin ödenmesi:

(1)

Madde 98

–

(Değişik: 13/2/2011

-

6111/59 md.)

Trafik kazaları sebebiyle üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmî ve özel sa

ğ

lık kurum ve kuruluşlarının sund

ukları

sağlık hizmet bedelleri, kazazedenin sosyal güvencesi olup olmadığına bakılmaks

ı

zın

genel sağlık sigortalısı sayılanlar için belirlenen sağlık

hizmeti geri ödeme usul ve esasları çerçevesinde

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanır.

(Ek cümle:

4/4/2015

-

6645/60 md.)

Ancak,

Sosyal Güvenlik Kurumu, bu kapsama girenler yönünden genel sağlık sigortalısı sayılanlar için belirlenen sağlık hizmetlerine

ilave sağlık

hizmetlerini belirler, protez ve ortezler için farklı birim fiyatı tespit eder. Bu sağlık

hizmetleri sağlık uygulama tebliğindeki istisnai sağlık

hizmetleri kapsamına dâhil edilmez.

(2)

Trafik kazalarına sağlık teminatı sağlayan zorunlu sigortalarda; sigorta şirketlerince yaz

ı

lan primlerin ve Güvence Hesabınca tahsil

edilen katkı paylarının %

15’ini aşmamak üzere, mü

n

hasıran bu teminatın karşılığı olarak Hazine Müsteşarlığınca sigortacılık ilkeleri

çerçevesinde ma

k

tu veya nispi olarak belirlenen tutarın tamamı sigorta şirketleri ve 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun

14 üncü

maddesi

n

de düzenlenen durumlar için Güvence Hesabı tarafından Sosyal G

ü

venlik Kurumuna aktarılır. Söz konusu tutar, ilgili

sigorta şirketleri için sigortacılık ilkelerine göre ayrı ayrı belirlenebilir. Aktarım ile sigorta şirketl

e

rinin ve Güvence Hesabının

bu  teminat

kapsamındaki yükümlülükleri sona erer. Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu söz

konusu

tutarı % 50’sine kadar artırm

a

ya veya azaltmaya yetkilidir.

Bu  madde  çerçevesinde  sigorta  şirketleri  ve  Güvence

Hesabı  tarafından  ödenecek  mebl

a

ğın  süresinde  ödenmemesi  halinde

31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.

Sigorta şirketleri ve Güvence Hesabından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılacak meblağın beli

r

lenmesi ve ö

denmesi ile sağlık

hizmetleri için teminat sağlanan sigortaların tespiti ve bu maddenin uygula

n

masına ilişkin diğer usul ve esaslar Sağlık Bakanlığı ve Sosyal

Güvenlik  K

u

rumunun  görüşü  alınarak  Hazine  Müsteşarlığınca  belirlenir.  Trafik  kazası  sebebiyle  Sağ

lık  Bakanlığına  bağlı  sağlık

kurumlarınca gerçekleştir

i

len tedavi giderleri bakımından,

Sosyal

Güvenlik

Kurumu tarafından

Sağlık

Bakanlığına yapılacak

öd

e

meye

ilişkin usul ve esaslar Sosyal G

ü

venlik Kurumu ve Sağlık Bakanlığı tarafından ayrıca belir

lenir.

Tazminat ve giderlerin ödenmesi:

Madde 99

–

Sigortacılar, hak sahibinin

zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeler

i

, sigortacının merkez

veya  kur

u

luşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mal

i sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları

hak sahibine öd

e

mek zorundadırlar.

(3)

Ödemeyi yapan sigortacı,ödenen miktarın sorumluluk oranlarında paylaşılmasını diğer sigortacıla

r

dan yazılı olarak talep eder. Diğer

sigortacılar talep tarihinden i

tibaren sekiz iş günü içinde kendilerine düşen miktarı talepte bulunana öder.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4 md.)

Bu madde hükmüne uymayan sigortacılar, 108 000 000 lira hafif para cezası ile cez

a

landırılırlar.

–––––––––––––

(1) Bu madde başlığı  “

Tedavi gi

derlerinin ödenmesi:” iken,

13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Kanunun 59 uncu maddesiyle metne işlendiği

şekilde değiştirilmiştir.

(2) 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesiyle, bu fıkraya “kazazedenin sosyal güvencesi olup olmadığına bakı

l

maksızın”

ibaresinden  sonra  gelmek  üzere  “genel  sağlık  sigortalısı  sayılanlar  için  belirlenen  sağlık  hizmeti  geri  ödeme  usul  ve  esaslar

ı

çerçevesinde” ibaresi

eklenmiştir.

(3) 14/4/2016

tarihli ve 6704 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle, bu fıkrada yer alan

“kaza veya zarara ilişkin tespit tutanağını veya bilirkişi

raporunu” ibaresi “zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeler

i” şeklinde değiştirilmiştir.

6087/6088

-

1

İhtiyari mali sorumluluk sigortasına uygulanacak hükümler:

Madde  100

–

Bu  Kanunun  sorumluluğun  kaldırılması  veya  tazminatın  azaltılmasına  ilişkin  95  inci  maddesi,

doğrudan doğruya talep ve dava hakkına ilişkin 97 nci maddesi ve zam

a

naşımına ilişkin 109 uncu maddesi ihtiyari mali

sorumluluk sigortasında da uygulanır.

Sigor

ta sözleşmesi yapmaya yetkili sigorta şirketleri ve sigorta yapma zorunluluğu:

Madde 101

–

Bu Kanunda öngörülen zorunlu mali soruml

u

luk sigortası Türkiye'de kaza sigortası dalında çalışmaya

yetkili  olan  sigorta  şirketleri  tarafından  yapılır.  Bu  sigorta  şi

rketleri  zorunlu  mali  sorumluluk  sigortasını  yapmakla

yükümlüdürler.

(Değişik : 21/5/1997

-

4262/4 md.) 

Bu  madde  hükmüne  uymayan  sigorta  şirketleri, 108 000 000 lira hafif para

cezası ile cezalandırılırlar.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Özel Durumlar

Motorlu araçrömorkları:

Madde  102

–

Bir  römorkun  veya  yarı  römorkun  veya  çekilen  bir  aracın  s

e

bep   olduğu  zarardan 

dolayı,  çekicinin  işleteni,  motorlu   aracı  işletenin  sorumlulu

-

ğuna ilişkin hükümlere göre sorumlu tutulur. Çekilen

araçla ilgili ola

rak sorumluluk genel h

ü

kümlere tabidir.

Çekicinin sorumluluk sigortası, çekiciyi işletenin, römorkun sebep olduğu zarardan dolayı sorumluluğunu da kapsar.

İnsan taşımada kullanılan römorklar, römork için ek bir sorumluluk sigortası yaptırılarak tüm katar

ın en az zorunlu

mali sorumluluk sigortası tutarlarının kapsamına girmesi sağlanmadı

k

ça, trafiğe çıkarılamaz.

Motorsuz taşıtlar ve motorlu bisiklet:

Madde 103

–

Motorsuz taşıtlar ile motorlu bisiklet sürücül

e

rinin hukuki sorumluluğu genel hükümlere tabid

ir.

Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar:

Madde 104

–

Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan teşebbüslerin sahibi, gözetim, onarım, bakım, alım

-

satım, araçta değişiklik yapılması amacı ile veya benzeri bir ama

ç

la  kendisin

e bırakılan bir motorlu aracın sebep olduğu

zararlardan  dolayı;  işleten  gibi  sorumlu  tutulur.  Aracın  işleteni  ve  araç  için  zorunlu  mali  sorumluluk  sigortası  yapan

sigortacısı bu zara

r

lardan sorumlu deği

l

dir.

(Değişik:  17/10/1996

-

4199/35  md.)

Yukarıda  ya

zılı  teşebbüs  sahipleri  kendilerine  bır

a

kılan  motorlu  araçların

tümünü  kapsamak  üzere  esasları  Hazine  Müsteşarlığının  bağlı  bulunduğu  Bakanlıkça  tespit  edilecek  bir  zorunlu  mali

sorumluluk sigortası yaptırmaya ve denetimlerde bu sigortanın yapıldığını belg

elemeye mecburdu

r

lar.

İşletenin sorumluluk sigortasına ilişkin hükümler, burada da uygulanır.

Motorlu araçları mesleki veya ticari amaçlar için elinde bulunduran teşebbüs sahipleri bu araçların yönetmelikte

gösterilecek biçimde bir defterini tutmakla yük

ümlüdürler.

(Değişik : 21/5/1997

-

4262/4 md.)

Bu madde hükümlerine uymayan teşebbüs sahipleri, 108 000 000 lira hafif para

cezası ile cezaland

ı

rılırlar.

(Ek : 17/10/1996

-

4199/35 md.)

İkinci fıkrada sözü edilen sigortayı yaptırmayan teşe

b

büs sahiplerin

in bu işyerleri,

mahallin en büyük mülki amirince 15 güne kadar faaliyetten men edili

6088

-

2

Yarışlar:

Madde  105

–

Yarış düzenleyicileri, yarışa katılanların veya onlara eşlik edenlerin araçları ile gösteride kullanılan

diğer  araçların  sebep  olacakları  zararlardan  dolayı  motorlu  araç  işleteninin  soru

mluluğuna  ilişkin  hükümler  uyarınca

sorumludurlar.

Yarışçıların  veya  onlarla  birlikte  araçta  bulunanların  uğrayacakları  zararlarla,  gösteride  kullanılan  araçların

uğradıkları zararlardan dolayı sorumluluk genel hükümlere tabidir.

Yarış  düzenleyicilerinin

,  yarışa  katılanların  ve  yardımcı  kişilerin  yarış  esnasında  üçüncü  kişilere  karşı  olan

sorumluluklarını karşılamak üzere bir sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur. Bu gibi yarışlara izin vermeye yetkili

olan  makamın  talebi  üzerine  Ticaret  Bakanlığı

durum  ve  şartlara  göre  en  az  sigorta  tutarlarını  belirlemekle  görevlidir.

Motorlu araçlar için yapılacak sigortalarda en az sigorta tutarları zorunlu mali sorumluluk sigortasındaki tutarlardan az

olamaz. Bu Kanunun zarar görenin doğrudan doğruya sigortacıy

ı dava edebilmesine ilişkin  97 nci maddesi hükümleri ile

zarar görenlerin birden çok olması haline ilişkin 96 ncı maddesi hükümleri burada da uygulanır.

Yetkili makamdan izin alınmaksızın düzenlenen bir yarışta vukubulan zararlar, zarara sebep olan motor

lu aracın

sorumluluk sigortacısı tarafından karşılanır. Böyle bir durumda, sigortacı, yarış için özel bir sigortanın yapılmamış olduğun

u

bilen veya gerekli özenin gösterilmesi halinde bilebilecek olan işleten veya işletenlere rücu edebilir.

(Değişik : 4/7

/1988

-

KHK

-

336/1 md.; Aynen kabul: 7/2/1990

-

3612/59 md.)

Bu madde hükümleri ortalama hızı

saatte en az elli kilometrenin üstünde olan veya ulaşılacak hıza göre değerlendirme yapılması öngörülen motorlu araç veya

bisiklet sporu gösterilerinde uygulanır

. Bu hükümler,  yarış güzergahının diğer trafiğe kapatılması halinde de geçerlidir.

İçişleri Bakanlığı bu madde hükümlerinin, başka yarışlar bakımından da uygulanmasına karar verebilir.

Devlete ve Kamu Kuruluşlarına Ait Araçlar

Madde 106

-

(Değişik: 25/6/

1988

-

KHK

-

330/7 md.; Aynen kabul: 31/10/1990

-

3672/6 md.)

Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelere,il özel idarelerine ve belediyelere, kamu iktisadi teşebbüslerine

ve kamu kuruluşlarına ait motorlu araçların sebep oldukları zararlardan

dolayı, bu Kanunun işletenin hukuki sorumluluğuna

ilişkin hükümleri uygulanır. Bu kuruluşlar, 85 inci maddenin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını

sağlamak  üzere  101  inci  maddedeki  şartları  haiz  milli  sigorta  şirketlerine  mali  soru

mluluk  sigortası  yaptırmakla

yükümlüdürler.

Çalınan veya gasbedilen araçlarda sorumluluk:

Madde  107

–

Bir  motorlu aracı  çalan veya gasbeden kimse işleten gibi  sorumlu tutulur. Aracın çalınmış veya

gasbedilmiş olduğunu bilen veya gereken özen gösterildiği

takdirde öğrenebilecek durumda olan aracın sürücüsü de onunla

birlikte  müteselsilen  sorumludur.  İşleten,  kendisinin  veya  eylemlerinden  sorumlu  olduğu  kişilerden  birinin,  aracın

çalınmasında veya gasbedilmesinde kusurlu olmadığını ispat ederse, sorumlu tut

ulamaz. İşleten, sorumlu olduğu durumlarda

diğer sorumlulara rücu edebilir.

Aracın çalındığını veya gasbedildiğini bilerek binen yolculara karşı sorumluluk, genel hükümlere tabidir.

(

Mülga üçüncü fıkra

: 3/6/2007

-

5684/45 md.)

Karayolu Trafik Garanti Sig

ortası Hesabı

Madde 108

–

(Değişik: 17/10/1996

-

4199/36 md.

;

Mülga: 3/6/2007

-

5684/45 md.

6089

BEŞİNCİ BÖLÜM

Ortak Hükümler
Zamanaşımı:

Madde  109

–

Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı

ve

tazminat  yükümlüsünü  öğrendiği  tarihten  başlayarak  iki  yıl  ve  herhalde,  kaza  gününden  başlayarak  on  yıl  içinde

zamanaşımına uğrar.

Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörmüş

bulunursa

, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir.

Zamanaşımı, tazminat yükümlüsüne karşı kesilirse, sigortacıya karşı da kesilmiş olur. Sigortacı bakımından kesilen

zamanaşımı, tazminat yükümlüsü bakımından da kesilmiş sayılır.

Motorlu araç kazalar

ında tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları, kendi yükümlülüklerini tam olarak

yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zamanaşımına uğrar.

Diğer hususlarda, genel hükümler uygulanır.

Görevli

ve Yetkili Mahkeme:

(1)

Madde 110

–

(Değişik: 11/1/2011

-

6099/14 md.)

İşleteni veya sahibi Devlet ve diğer kamu kuruluşları olan araçların sebebiyet verdiği zararlara ilişkin olanları dâhil,

bu Kanundan doğan sorumluluk davaları, adli yargıda görülür. Zar

ar görenin kamu görevlisi olması, bu fıkra hükmünün

uygulanmasını önlemez. Hemzemin geçitte meydana gelen tren

-

trafik kazalarında da bu Kanun hükümleri uygulanır.

Motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez vey

a şubesinin veya sigorta

sözleşmesini  yapan  acentenin  bulunduğu  yer  mahkemelerinden  birinde  açılabileceği  gibi  kazanın  vuku  bulduğu  yer

mahkemesinde de açılabilir.

Sorumluluğa ilişkin anlaşmalar:

Madde 111

–

Bu Kanunla öngörülen hukuki sorumluluğu kaldır

an veya daraltan anlaşmalar geçersizdir.

Tazminat  miktarlarına  ilişkin  olup  da,yetersiz  veya  fahiş  olduğu  açıkça  belli  olan  anlaşmalar  veya  uzlaşmalar

yapıldıkları tarihten başlayarak iki yıl içinde iptal edilebilir.

DOKUZUNCU KISIM

Adli Kovuşturma ve Cezaların Uygulanması

BİRİNCİ BÖLÜM

Adli Kovuşturma

Sürücü belgelerinin geri alınmasında ve iptalinde yetki

(2)

Madde 112

–

(Değişik: 12/7/2013

-

6495/20 md.)

Bu Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevlilerin ve trafik tescil kuruluşlarının yetkilendirildi

ği hâller hariç olmak

üzere, sürücü belgelerinin geri alınmasına ve iptaline sulh ceza mahkemeleri karar verir.

–––––––––––––––

(1) Bu madde başlığı “Yetkili mahkeme:” iken, 11/1/2011 tarihli ve 6099 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle metne işlendiği

şekild

e değiştirilmiştir.

(2) Bu madde başlığı “

Bu Kanundaki suçlarla ilgili davalara bakacak mahkemeler ve yetkileri:” iken,

12/7/2013  tarihli  ve

6495 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir

6090

Bu Kanunun 51 inci maddesini

n ihlali ve 118 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında yazılı “100 ceza puanını

doldurmak” eylemi nedeniyle sürücü belgelerinin geri alınmasına yine bu Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler

yetkilidir.

Sürücü belgelerinin geçici olarak geri al

ınması veya iptaline dair verilen kesinleşmiş mahkeme kararı örnekleri,

sürücülerin sicillerine işlenmek üzere mahkemelerce ilgili trafik birimlerine gönderilir.

Bu Kanuna göre görülen davalar, diğer kanunlara göre görülen davalarla birleştirilemez.

Askeri

araçları süren kişiler ile asker kişilerin bu Kanunda yazılı suçlarla ilgili davalarına da bu mahkemelerde

bakılır.

Askeri  görev ve hizmetlerin  yürütülmesi sırasında askeri  araç sürücülerinin asker kişilere karşı işledikleri trafik

kazalarıyla  ilgili  suçl

arda  25/10/1963  tarihli  ve  353  sayılı  Askeri  Mahkemeler  Kuruluşu  ve  Yargılama  Usulü  Kanunu

hükümleri saklıdır.

Duruşmasız olarak bakılacak davalar:

Madde 113

–

(Mülga: 3/11/1988

-

3493/53 md.)

İKİNCİ BÖLÜM

Cezaların Uygulanması

Suç ve ceza tutanakla

rı:

Madde 114

–

(Değişik: 18/1/1985

-

KHK 245/13 md.; Değiştirilerek kabul: 28/3/1985

-

3176/13 md.)

(

Değişik birinci fıkra

: 3/5/2006

-

5495/3 md.)

Bu Kanunda yazılı trafik suçlarını işleyenler hakkında yetki sınırları

içinde Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jand

arma Genel Komutanlığı personeli ile Ulaştırma Bakanlığının ve Karayolları Genel

Müdürlüğünün ilgili birimlerinin il ve ilçe kuruluşlarında görevli ve yetkili kılınmış personelince tutanak düzenlenir.

Birkaç trafik suçunun bir arada işlenmesi halinde her

suç için ayrı ceza uygulanır.

(Değişik fıkra: 3/11/1988

-

3493/48 md.)

Yargı yetkisine giren suçlarla ilgili tutanağın bir sureti ilgili mahkemeye 7

iş günü içinde gönderilir.

(Mülga dördüncü fıkra: 12/7/2013

-

6495/24 md.)

(Mülga beşinci fıkra: 12/7/2013

-

6495/24 md.)

(Mülga altıncı fıkra: 12/7/2013

-

6495/24 md.)

(Mülga yedi ve sekizinci fıkralar: 3/11/1988

-

3493/48 md.)

Bu maddenin uygulanmasına ait usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

(Ek fıkra: 3/7/2003

-

4916/32 md.)

Trafik para cezaları kredi ka

rtı ile de ödenebilir. Kredi kartı ile yapılan tahsilatın

saymanlık hesaplarına aktarılma süresi ile uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir

6091

Para cezalarının ödenme süresi:

Madde 115

–

(Değişik: 3/11/1988

-

3493/49 md.)

(Değişik birinci fıkra: 16/7/2004

–

5228/46  md.)

Ödeme derhal yapılmadığı takdirde para cezalarının, tutanağın

tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekir. Bir ay içinde ödenmeyen cezalar için her ay % 5 faiz uygulanır.

Aylık faizin hesa

planmasında ay kesirleri tam ay olarak dikkate alınır. Bu suretle bulunacak tutar cezanın iki katını geçemez.

Süresinde ödenmeyen para cezaları için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Hükümleri

uygulanır.

(Mülga üçüncü fıkra: 12/7

/2013

-

6495/21 md.)

(Mülga dördüncü fıkra: 12/7/2013

-

6495/21 md.)

(Ek fıkra: 12/7/2013

-

6495/21 md.)

Trafik idari para cezaları; Maliye Bakanlığına bağlı muhasebe birimlerine, vergi

dairelerine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca yetkilendirile

n banka ve PTT aracılığıyla ödenebilir.

(Ek fıkra: 12/7/2013

-

6495/21  md.)

Bu Kanunun 114 üncü maddesine göre trafik idari para cezası karar tutanağı

düzenlemeyle yetkilendirilen personel tarafından trafik idari para cezası tahsilatı yapılamaz.

(Ek  fıkra:  1

2/7/2013

-

6495/21  md.)

Bu  Kanunun  116  ncı  maddesine  göre  yabancı  plakalı  araçların  plakasına

uygulanan,  ancak  tebliğ  edilememiş  olan  trafik  idari  para  cezalarının  ödenmesi  hâlinde  trafik  idari  para  cezası  karar

tutanağının tebliğ tarihi olarak ödeme tarihi

esas alınır.

(Ek fıkra: 12/7/2013

-

6495/21  md.)

Yabancı plakalı araçların plakalarına düzenlenen, ancak tebliğ edilmemiş olan

trafik idari para cezalarına ilişkin tutanakların tebliği ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar Maliye ve İçişleri bakanlıklar

ınca

m

üştereken belirlenir.

Tescil plakasına göre tutanak düzenlenmesi:

Madde  116

–

(Değişik birinci fıkra: 25/6/1988

-

KHK

-

330/8  md.;  Aynen  Kabul:  31/10/1990

-

3672/7  md.)

Trafiği  tehlikeye  düşürecek,  engel  olacak  şekilde  veya  yasaklanmış  yerlerde  park  etmi

ş  araçlara  veya  trafik  kural  ve

yasaklarına aykırı davranışları belirlenmiş bulunan, karayolları ağırlık kontrol mahallerinde işaret, ışık, ses veya görevlil

erin

ikazına rağmen tartı sistemine girmeden seyrine devam eden ve sürücüsü tespit edilemeyen araçl

ara tescil plakalarına göre

ceza veya suç tutanağı düzenlenir.

Para cezasının ödenmesi gerektiği hallerde trafik kaydında araç sahibi olarak görülen kişiye cezayı ödemesi için posta

yoluyla tebligat yapılır, bu şekilde tebliğ edilemeyen tutanaklar ilgili

tahsil dairesinin ilân asmaya mahsus yerinde liste

halinde ilân edilir, ilân tarihini takip eden otuzuncu  gün tebligat yapılmış sayılır ve bu cezalar 114 ve 115 inci maddelerd

e

belirtilen şekilde takip ve tahsil olunur.

(1)

(Mülga üçüncü fıkra: 16/6/2009

-

5904/39 md.)

(Mülga dördüncü fıkra: 16/6/2009

-

5904/39 md.)

(Mülga beşinci fıkra: 16/6/2009

-

5904/39 md.)

(Son fıkra mülga: 3/11/1980

-

3493/53 md.)

——————————

(1) Bu fıkrada yer alan “ödemesi için tebligat yapılır ve”ibaresi,16/7/2004 tarihli ve 5228 sa

yılı Kanunun 59 uncu

maddesiyle “ödemesi için posta yoluyla tebligat yapılır, bu şekilde tebliğ edilemeyen tutanaklar ilgili tahsil dairesinin

ilân asmaya mahsus yerinde liste halinde ilân edilir, ilân tarihini takip eden otuzuncu  gün tebligat yapılmış sa

yılır

ve”olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

6092

Madde 117

–

(Mülga: 18/1/1985

-

KHK 245/16 md.;Aynen kabul: 28/3/1985

-

3176/16 md.)

Ceza puanı uygulaması, puanlama ve trafik kazası nedeniyle sürücü belgelerinin geri alınması:

(1)

Madde 118

–

B

u Kanunun suç saydığı bir fiilden dolayı haklarında ceza uygulanan sürücülere,aldıkları her ceza, için

esasları yönetmelikte belirlenen ceza puanları verilir.

(Değişik : 17/10/1996

-

4199/37 md.)

Trafik suçunun işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl için

de toplam 100 ceza

puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri 2 ay süre ile geri alınır ve eğitime tabi tutulurlar.

(Ek: 17/10/1996

-

4199/37 md.)

Aynı yıl içinde ikinci defa 100 puanı dolduran sürücülerin sürücü belgeleri 4 ay süre

ile geri alınarak p

siko

-

teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar. Muayene sonucunda

sürücülük yapmasına engel hali bulunmayanların belgeleri, süresi sonunda iade edilir.

(Ek: 17/10/1996

-

4199/37 md.)

Bir yıl içinde üç defa 100 ceza puanını

dolduran sürücülerin sürücü belgeleri süresiz

olarak iptal edilir.

(Ek: 17/10/1996

-

4199/37 md.)

Ölümle sonuçlanan trafik kazalarına asli kusurlu olarak sebebiyet veren sürücülerin

sürücü belgeleri ise 1 yıl süre ile geri alınır.

Ceza puanlarının tespi

t ve uygulanmasına ait usul ve esaslar yönetmelikte gösterilir.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4  md.)

Bu madde ve diğer ilgili maddelerdeki hükümlere göre sürücü belgeleri geri

alınanlardan, geri alma süresi içinde araç kullandığı tespit edilenler, bu Kanunun

36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına göre

cezalandırılırlar.

İşlenen suçlar nedeniyle sürücü belgelerinin geri alınması ve yerine getirilmesi:

Madde 119

–

(Mülga birinci fıkra:

12/7/2013

-

6495/24 md.)

Diğer  cürümlerden  mahkümiyeti  halinde,  mahkemece  ceza

süresini  geçmemek  üzere  geçici  olarak  sürücü

belgelerinin geri alınmasına da karar verilebilir.

Geçici olarak sürücü belgesinin geri alınması hürriyeti bağlayıcı ceza hükümlerinin infazından sonra yerine getirilir.

Zamanaşımı:

Madde 120

–

(Mülga:

12/7/2

013

-

6495/24 md.)

Yönetmelikte yer alacak diğer esaslar:

Madde 121

–

Para cezalarının tahsilinde ve takibinde uygulanacak esas ve usuller ile kullanılacak makbuzun, suç ve

ceza tutanağının şekli ve kullanma esasları ile Bayındırlık Bakanlığı mensuplarında

n hangi niteliklere sahip kişilerin,hangi

şartlarda, suç ve ceza tutanağı düzenleyeceği, genel zabıtaya mensup kişilerin bu Kanuna göre düzenleyecekleri tutanaklar

hakkında yapılacak işlemler, yetki sınırları, koordinasyon ve işbirliği esasları İçişleri,Ma

liye ve Bayındırlık bakanlıklarınca

müştereken çıkarılacak yönetmelikte gösterilir.

Makbuz ve tutanaklar Maliye Bakanlığınca bastırılır ve trafik kuruluşlarına dağıtım sağlanır.

(Ek cümle: 25/6/2010

-

6001/34 md.)

Söz konusu tutanaklar elektronik ortamda da

üretilebilir ve düzenlenebilir. Buna dair usul ve esaslar İçişleri ve

Maliye bakanlıklarınca müştereken belirlenir.

———————

(1) Bu madde başlığı, 17/10/1996 tarih ve 4199 sayılı Kanunun 37 nci maddesi ile değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

6093

ONUNCU KISIM

Eğitim, Okullar ve Çocuk Eğitimi Parkları

Trafik eğitimi ve denetimi:

Madde  122

–

Öğrenim  kurumları  dışında  gerçek  ve  tüzelkişilerin  karayolunu  kullananların  eğitimi  ile  ilgili

çalışmalarını  konu  ve  kapsam  yönünden  tespite  ve  uygulama  yönünden  d

enetlemeye  Emniyet  Genel  Müdürlüğünün

koordinatörlüğünde Emniyet ve Karayolları Genel Müdürlükleri yetkilidir.

Eğitim çalışmalarının konu ve kapsamı ile uygulama esasları, denetleme usulleri yönetmelikte gösterilir.

Sürücü kursları:

Madde 123

–

(Değişik

: 18/1/1985

-

KHK 245/14 md.; değiştirilerek kabul: 28/3/1985

-

3176/14 md.)

Motorlu taşıt sürücüsü yetiştirmek, yetişmiş olanlara sınav sonucu sertifika vermek, trafik ile ilgili öğretim ve eğitim

yaptırmak  üzere  kamu  kurumları  ile diğer  hakiki  ve  hükmi  şa

hıslara  Milli Eğitim  Gençlik  ve  Spor  Bakanlığınca  ilgili

mevzuatına göre sürücü kursları açma izni verilir.

Sürücü  kurslarının  sürücü  belgesi  cinslerine  göre  sınıflandırılması,  hangi  sınıf  kursun  kimler  tarafından 

açılabileceği,  öğretim  ve 

eğitim  konuları  ile  metodu,  kurs  süreleri,  kurslar  için  eğitim ve öğretimde kullanılacak bina,

araç,  ge

reç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak

sürücü  belgesi  sınıfla

rı  ve  bunların  sınavları  İçişleri  Bakanlığının  uygun  görüşü  üzerine  Milli Eğitim  Gençlik  ve  Spor

Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirlenir.

(Değişik : 17/10/1996

-

4199/39  md.)

Ancak, gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurs açılmayan il ve ilçelerde

bu

kurslar devlet tarafından açılabilir.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4  md.)

Bu  madde hükümlerine  ve  yönetmelikteki  şartlara uymadıkları,  mülki  idare

amirlerince görevlendirilen yetkililer veya Milli Eğitim Bakanlığı yetkilileri tarafından tespit edilen ku

rsların sahiplerine,

olayın  özelliğine  göre  belirlenecek  süre  içinde  şartlara  uymaları  yazılı  olarak  bildirilir.  Bu  süre  içinde  şartların  yerine

getirilmemesi halinde kurs sahipleri 18 000 000 lira hafif para cezası ile cezalandırılırlar. Ayrıca, kurs onbe

ş günden az

olmamak üzere mülki amirlerce geçici olarak kapatılır. Bu süre 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu hükümleri

uyarınca gerekli işlemler sonuçlandırılıncaya kadar uzatılır.

(Değişik: 21/5/1997

-

4262/4  md.)

Belge alınmadan açılan kursların

sahipleri üç aydan altı aya kadar hafif hapis

cezası ve 108 000 000 lira hafif para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca, belge alınmadan açılan kurslar zabıtaca kapatılır.

Çocuk trafik eğitim parkları:

Madde 124

–

Okul öncesi çocuklara ve ilköğretim öğrenc

ilerine trafik bilgisi vermek ve kurallara uyma alışkanlığı

kazandırmak amacı ile il özel idareleri ve belediyeler, yeteri sayıda ücretsiz çocuk trafik eğitim parkı yapar ve belediyeler

gerçek veya tüzelkişilere de yapma izni verebilir.

(Değişik: 17/10/19

96

-

4199/40  md.)

Çocuk trafik eğitim parklarının yapılma, açılma, eğitim, denetim ve çalışma

esasları  ile  diğer  hususlar  İçişleri,  Bayındırlık  ve  İskan  Bakanlıklarının  görüşleri  alınarak  Milli  Eğitim  Bakanlığınca

çıkarılacak Yönetmelikle düzenlenir

6094

Okul, radyo ve televizyonlarda trafik eğitimi:

(1)

Madde  125

–

(Değişik  birinci  fıkra:  17/10/1996

-

4199/41  md.)

Milli  Eğitim  Bakanlığınca,  ilköğretim  ve

ortaöğretim okullarında ders programlarına eğitim amacı ile zorunlu uygulamalı trafik ve ilk yard

ım dersleri konulur. Bu

dersler için valilik ve kaymakamlıkça yükseköğrenim görmüş emniyet görevlileri görevlendirilebilir.

(Ek: 17/10/1996

-

4199/41 md.)

Üniversite ve yüksekokullar ile lise ve dengi okullarda, zorunlu trafik, ilk yardım ve

motor  dersler

inden başarılı olanlar, sürücü kurslarında, bu derslerden Milli Eğitim Bakanlığnca çıkarılacak yönetmelikteki

esaslara göre sınava girmek kaydıyla muaf tutulabilirler.

(Ek:  17/10/1996

-

4199/41  md.)

Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yayın yapan ulusal,

bölgesel, yerel radyo ve

televizyonlar, 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci

fıkrasının  (p)  bendi  gereğince  yapacakları  haftalık  eğitim  programlarının  en  az  30  dakikasını  trafik  eğitimi  ile  i

lgili

programlara ayırmak zorundadırlar.

(Ek cümle: 21/5/1997

-

4262/4  md.)

Bu fıkra hükümlerine uymayan ulusal, bölgesel,

yerel  radyo  ve  televizyonlar  hakkında  13.4.1994  tarih  ve  3984  sayılı  Radyo  ve  Televizyonların  Kuruluş  ve  Yayınları

Hakkında Kanun hüküm

leri uygulanır.

Silahlı Kuvvetler bünyesindeki birlik ve er eğitimi merkezlerine eğitim amacı ile yeteri kadar trafik dersi konulması

Genelkurmay Başkanlığınca düzenlenir.

ONBİRİNCİ KISIM

Çeşitli Hükümler

Olağanüstü hallerde ve savaşta karayolunda traf

iğin düzenlenmesi ve denetimi:

Madde  126

–

Olağanüstü hallerde ve savaşta karayolunun kullanılması, trafiğin düzenlenmesi ve yönetimi esasları

Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak yönetmelikte belirtilir.

Barışta, bu düzenleme ve yönetimi denemek iç

in yapılacak manevra ve tatbikatlarda Genelkurmay Başkanlığının

istemi üzerine özel uygulamalar yapılabilir.

Madde 127

–

(Mülga: 18/1/1985

-

KHK 245/16 md.)

Terkedilen, hasara uğrayan veya uzun süre park edilen araçlar:

Madde 128

–

Yolu kullananları uzu

n süre etkileyecek şekilde park edilmiş, terkedilmiş veya hasara uğramış araçların

kaldırılıp götürülmesine trafik zabıtası yetkilidir.

Trafik hizmetleri geliştirme fonu:

Madde 129

–

(Mülga: 21/2/2001

-

4629/6 md.)

——————————

(1)

Bu madde başlığı, 17/

10/1996 tarih ve 4199 sayılı Kanunun 41 inci maddesi ile değiştirilmiş ve metne işlenmiştir

6095

İlgili bakanlık ve kuruluşlarla işbirliğini sağlama:

Madde 130

–

Bu Kanunun uygulanmasında trafik hizmetleri açısından İçişleri Bakanlığı ile işbirliği iç

inde çalışması

gereken ilgili bakanlık ve kuruluşlarla belediyelerin görev, yetki ve sorumluluklarının esasları, isbirliğini sağlayacak biçi

mde

yönetmelikte düzenlenir.

Kağıtların ve plakaların basım ve dağıtımı ile ilgili gelirden pay ayrılması:

Madde 1

31

–

(Değişik: 19/4/1989

-

3538/2 md.)

Trafik şube veya bürolarında ve Milli Eğitim Bakanlığınca açılma izni verilmiş motorlu taşıt sürücüleri kurslarında iş

sahipleri ve kursiyerlerce verilmesi ve kullanılması lüzumlu basılı kağıtlarla plakaların cins v

e nevileri İçişleri Bakanlığı ile

Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca tespit edilir.

Basılı kağıtlar ile plakalar Türkiye Şöförler ve Otomobilciler Federasyonunca bastırılır ve maliyetleri nazari itibara

alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığı ile Bayındırlık

ve İskan Bakanlığı ve Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonunca

birlikte tespit edilecek bedel mukabilinde il merkezlerinde veya kuruluşu bulunan ilçelerde,adı geçen Federasyonca İçişleri

Bakanlığının tespit edeceği esaslara göre verilir.

(Değişik:

21/2/2001

-

4629/6  md.)

Basılı kağıtlar ve plakaların tespit edilen bedel üzerinden satışının federasyona

sağladığı net gelirin %60’ı, her yıl Şubat ayı sonuna kadar İçişleri Bakanlığı Merkez Saymanlığı hesabına yatırılır. Yatırıla

n

bu miktarlar, Emniyet

Genel Müdürlüğü hizmetlerinde kullanılmak üzere, Maliye Bakanlığınca bir yandan bütçeye özel gelir, 

diğer yandan Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesinde mevcut tertiplere ödenek ya da açılacak özel tertiplere özel ödenek

kaydedilir.  Gelirin  kalanı  Türkiye  Şoför

ler  ve  Otomobilciler  Federasyonuna  aittir.  Özel  ödenek  kaydedilen  tutarlardan

harcanmayan miktarlar ertesi yıl bütçesine devren gelir ve ödenek kaydedilir. Ad ve/veya soyad veya tescil edilmiş ticari

unvan  ihtiva  eden  plaka  satışlarından  elde  edilen  gelirl

er  ile  emniyet  hizmetleri  karşılığında  tahsil  edilmeleri  Maliye

Bakanlığınca uygun görülen diğer hizmet gelirleri hakkında da bu fıkra hükümleri uygulanır.

Basılı  kağıtlardan,  210  sayılı  Değerli  Kağıtlar  Kanunu  kapsamına  giren  sürücü  belgeleri  Maliye  ve  G

ümrük

Bakanlığının görüşü alınarak Emniyet Genel Müdürlüğünce bastırılır. Sürücü belgelerinin değerli kağıt bedeli Emniyet Genel

Müdürlüğünce Maliye ve Gümrük Bakanlığına ödenir.

Sürücü  belgelerinin  bedeli  dışında  kalan  hizmet  ve  malzemenin  karşılığı  olan

ücretler  İçişleri  Bakanlığı  ile

Bayındırlık  ve  İskan  Bakanlığı  ve  Türkiye  Şoförler  ve  Otomobilciler  Federasyonunca  birlikte  tespit  edilir.  Sürücü

belgelerinin verilmesi ve yenilenmesi hizmetlerinden elde edilen gelirin tamamı Türk Polis Teşkilatı Güçlendi

rme Vakfına

aittir. Buna dair usul ve esas ile diğer hususlar İçişleri Bakanlığınca belirlenir.

Bilgi işlem merkezinin faaliyeti:

Madde 132

–

Araçların, sürücülerin ve trafik suçu işleyenlerin sicilleri, bunlara ait hukuki ve teknik değişiklikler ile 

diğ

er gerekli ve istatistiki bilgilere ait kayıtlar ve hizmetler Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki Bilgi İşlem Merkezi

tarafından tutulur ve yürütülür.

Araçların trafiğe çıkarılmalarında kısıtlama ve yasaklamalar:

Madde  133

–

Trafiğin ve karayolu yapısın

ın büyük ölçüde etkilendiği karayollarında ikili ve çok taraflı anlaşma

hükümleri  saklı  kalmak  üzere,  uluslararası  transit  ve  yurt  içi  taşımalar  belirli  gün  ve  saatlerde  kısıtlanabilir  veya

yasaklanabilir.

6096

Kısıtlama  ve  yasaklamalar  Bayındırlık,  Güm

rük  ve  Tekel  ve  Ulaştırma  bakanlıklarının  görüşü  alınarak  İçişleri

Bakanlığınca tespit ve ilan edildikten sonra uygulanır.

Okul geçidi görevlisi:

Madde 134

–

Okul geçitlerinde, trafik zabıtasınca verilmiş belgesi bulunan ve özel kıyafet veya işaret taşıy

an kişiler,

görev sırasında trafik yönetimi açısından görevli kişilerin yetkilerine sahiptir.

Okul geçitlerinde görevli olarak çalışabileceklerde aranacak nitelikler, bunların hangi şartlarda,zaman ve sürelerle

görev yapacakları, kıyafetleri veya taşıyaca

kları işaretler ile diğer hususlar yönetmelikte belirtilir.

Okul geçidi görevlisinin talimatına uymayanlar hakkında duyuru üzerine trafik zabıtasınca, eylemine uyan madde

hükmüne göre işlem yapılır.

Yönetmelikler:

Madde 135

–

Bu Kanunla ilgili Karayolla

rı Trafik Yönetmeliği,ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle İçişleri

Bakanlığının koordinatörlüğünde, Bayındırlık ve Ulaştırma bakanlıklarınca müştereken, bu Kanunda çıkarılması öngörülen

diğer  yönetmelikler  ilgili  bakanlıklarca  kanunun  yayımı  tari

hinden  itibaren  bir  yıl  içinde  çıkarılır  ve  Resmi  Gazete'de

yayımlanır.

Ticari taşıt kullanma belgesi:

Ek Madde 1

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/43 md.; Mülga: 3/5/2006

–

5495/4 md.)

Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması:

Ek Madde 2

–

(Ek:

17/10/1996

-

4199/43 md. Değişik: 21/5/1997

-

4262/4 md.)

Araçlarını motorlu araç tescil ve trafik belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren

araç sahipleri 14 400 000 lira para cezası ile cezalandırırlar.

Ayrıca, araç

onbeş gün süre ile trafikten men edilir.

(Ek fıkra: 31/5/2012

-

6321/3  md.)

İlgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dâhilinde ticari

amaçlı yolcu taşıyan kişiye, (...)

(1)

bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına b

irinci fıkrada gösterilen idari

para cezası üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanır.

Ayrıca,

araç her defasında altmış gün süre ile trafikten men edilir.

(1)

(Ek fıkra: 31/5/2012

-

6321/3

md.)

Ayırıcı işareti bulunmayan üçüncü fıkra kapsamındaki  araçlardan taşımacılık

hizmeti alanlara da birinci fıkrada belirtilen cezanın üçte biri oranında idari para cezası uygulanır.

Trafik suçlarına ilişkin cezalar:

Ek Madde 3

-

(Ek: 17/10/1996

-

4199

/43 md; Değişik: 21/5/1997

-

4262/5 md.)

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunundaki fiiller için, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere önceki yılda

uygulanan mutlak ceza tutarları, o yıl için Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan olu

nan yeniden değerleme

oranında artırılır.

Bu suretle hesaplanacak ceza tutarlarında 100 000 liraya kadar olan kesirler dikkate alınmaz.

Bu Kanun hükümlerine göre faillere uygulanan hafif para cezaları tecil edilemez.

Bir  fiil  2918  sayılı  Karayolları  Tra

fik  Kanununun  idari  para  cezasını  gerektiren  muhtelif  yasaklarını  ihlal  eder

nitelikte ise faile, en ağır idari para cezası uygulanır.

________________

(1) Anayasa Mahlemesi’nin 11/9/2014 tarihli ve E:2014/52, K:2014/139 sayılı Kararı ile  bu fıkranın biri

nci cümlesinde yer alan “...araç

sahibine...” ibaresi ile, aynı maddenin ikinci cümlesinin “araç sahibine” yönünden iptal edilmiştir

6096

-

1

Trafik kazalarına karışan otobüs işleticisi teşebbüslerin adlarının teşhiri:

Ek Madde 4

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/43

md.)

Karayollarında  yolcu  taşımacılığı  yapan  otobüs  ve  benzeri  taşıtların  karışmış  olduğu  ölümlü  trafik  kazası

sonuçlarının; kusurlu araç veya araçları kullanan sürücü ve araca ait plaka numaraları ile birlikte otobüs işleticisi teşebbü

sün

unvanının,  tel

evizyon  ve  basın  organları  aracılığı  ile  kamuoyuna  görüntülü  ve  yazılı  olarak,  kusur  oranlarından  söz

edilmeksizin ilanı, sırrın ifşaı ve ticari itibarın ihlali sayılmaz.

Ek Madde 5

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/43 md.)

Araçlarını ticari amaçla kullanmak üzer

e tescil ettirmek isteyen araç sahipleri, yönetmelikte belirtilen şartlara uymak

ve bilgi ve belgeleri sağlamak zorundadırlar.

Fahri trafik müfettişliği:

Ek Madde 6

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/43 md.)

Sürücülerin trafik kurallarına uyup uymadığını denetlem

ekle sorumlu olan yetkililere yardımcı olmak üzere Karayolu

Trafik Güvenliği Kurulunca önerilen ve Karayolu Trafik Güvenliği Üst Kurulunca uygun görülen kişilere, valilerce "fahri

trafik müfettişliği" görevi verilir.

Fahri trafik müfettişleri; 2918 sayılı

Karayolları Trafik Kanununun suç saydığı fiilleri işleyenler hakkında işlem

yapılması amacıyla, Emniyet Genel Müdürlüğünce kendilerine verilen tutanağı düzenlemek ve bunları aracın tescilli olduğu

trafik kuruluşuna gönderilmek üzere en geç bir hafta içeri

sinde herhangi bir trafik kuruluşuna teslim etmek zorundadırlar.

Fahri trafik müfettişleri İçişleri Bakanlığının belirleyeceği esas ve usullere göre eğitime tabi tutulabilirler.

Bu hizmet fahri ve ücretsizdir.

Görevini  kötüye  kullandığı  tespit  edilen  fa

hri  trafik  müfettişleri  iki  aydan  altı  aya  kadar  hafif  hapis  cezası  ile

cezalandırılırlar. Yargılamaları tabi oldukları esaslara göre yapılır.

Ayrıca belgeleri iptal edilir.

Fahri  trafik  müfettişlerinin  yetki  ve  sorumlulukları  ile  diğer  usul  ve  esaslar  İ

çişleri  Bakanlığınca  çıkarılacak

yönetmelikte belirlenir.

Ek Madde 7

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/43 md.)

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Emniyet Genel Müdürlüğü, Trafik Uygulama ve Denetleme Dairesi Başkanlığı,

Trafik Planlama ve Destek Dairesi Başkanl

ığı ve Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı kurulur, Yeni kurulan bu

daire başkanlıkları trafik hizmetlerinden sorumlu genel müdür yardımcısına bağlı olarak görev yaparlar.

Bu daire başkanlıklarına ve Kriminal Polis Laboratuvarları Daire Başkanlı

ğı ile Trafik Araştırma Merkezine ilişkin

ekli listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 14.12.1983 tarih ve 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli Emniyet

Genel Müdürlüğü merkez teşkilatına ait (1) sayılı cetvele eklenmiş ve Trafik Dairesi Başkanlığı k

adrosu iptal edilmiştir.

Sigortalılar bilgi merkezi:

Ek Madde 8

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/43 md.)

(Mülga fıkra bir ve iki: 3/6/2007

-

5684/45 md.)

(Değişik üçüncü fıkra: 3/6/2007

-

5684/39  md.)

Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği, elde ettiği bi

lgileri,

trafikten men edilecek araçların tespitinde kullanılmak üzere İçişleri Bakanlığının emrine hazır tutar veya gerekli gördüğü

birimlerine iletir.

6096

-

2

Sigorta şirketleri, sigortasını yaptırmamış işletenleri tespit amacıyla zorunlu mali sorumlul

uk sigortası poliçeleri ile

ilgili olarak İçişleri Bakanlığınca istenilecek bilgileri vermek zorundadırlar.

Bu maddeye aykırı hareket eden sigorta şirketleri hakkında 101 inci maddedeki cezalar uygulanır.

Ek Madde 9

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/43 md.)

Tuta

nakların  tutulması  sırasında  uyulacak  esas  ve  usuller,  tarafların  haklarının  eşitlik  ilkesine  uygun  şekilde

korunmasını esas alan, İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir.

Ek Madde 10

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/43 md.)

Karayollarının yapı

m, bakım ve işletmesinden sorumlu olan tüm kamu ve özel kuruluşların projelerini yapan ve

uygulayan yetkili ve sorumlu kişiler, çağdaş ilim ve teknik esaslarına uymak ve uygulamak konusunda Karayolu Trafik

Güvenliği Kurulunun önerilerini kuruluş kanunların

a uygun olacak şekilde değerlendirmek zorundadırlar.

Ek Madde 11

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/43 md.)

Bu  Kanunun  114  üncü  maddesinin  birinci  fıkrasında  belirtilen  suç  veya  ceza  tutanağını  tanzim  ile

görevlendirilenlerin ika edecekleri suçlardan Türk Ceza Kan

ununun 181, 209, 211, 212, 228, 240 ıncı maddelerinde yazılı

fiilleri yapanlar hakkında belirtilen maddelerde geçen cezalar yarı nispetinde artırılarak hükmolunur ve bu suçları işleyenle

rin

meslekle  ilişkileri kesilir.

Ek Madde 12

–

(Ek: 17/10/1996

-

419

9/43 md.; Değişik: 8/1/2003

-

4785/5 md.)

Konaklama yerleri ve belediye mücavir alanları hariç olmak üzere, otoyollarda ve Devlet karayollarında yapılacak ve

açılacak yapı ve tesislerde alkollü içki satılmasına izin verilmez.

Ek Madde 13

–

(Ek: 8/3/2000

-

4550/3 md.; Mülga: 12/7/2013

-

6495/24 md.)

Ek Madde 14

–

(Ek: 21/4/2005

–

5335/11 md.)

Buluntu olması nedeniyle veya bu Kanun hükümleri gereğince trafikten men edilerek alıkonulan, ancak sahipleri

tarafından altı ay içinde teslim alınmayan veya aranmayan

araçlar Hazinece satılarak, bedelleri emanet hesabına alınır. Bu

araçların maliklerinden adresi bilinenlere, satışından önce tebligat yapılır.

Satıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde müracaat halinde emanet hesabındaki bedeller, işlemler sırasında yap

ılan

masraflar düşüldükten sonra ilgililerine iade edilir. Beş yıl içinde herhangi bir müracaatın olmaması halinde söz konusu

bedeller Hazineye irat kaydedilir.

Ek Madde 15

–

(Ek: 4/6/2008

-

5766/18 md.)

Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesine trafik idari para c

ezası karar tutanaklarının tebliği amacıyla konulan ödeneğin

yetmemesi halinde, münhasıran bu gider için kullanılmak üzere, bir önceki yıl trafik idari para cezaları gelir gerçekleşmesin

in

yüzde 10’una kadar ödenek eklemeye Maliye Bakanı yetkilidir.

6096

-

3

Ek Madde 16

–

(Ek: 13/2/2011

-

6111/60 md.)

(1)

Belediyelerce  kendi  bütçe  kaynakları  kullanılarak,  karayollarında  can  ve  mal  güvenliğini  sağlamak,  düzenli  ve

güvenli trafik akışını temin etmek amaçlarına hizmet etmek üzere kurulmuş veya kurulacak elektron

ik  sistemlerin  Emniyet

Genel Müdürlüğünce trafik ihlallerinin tespiti amacıyla kullanılması durumunda, aylık dönemler halinde yapılan tespitlere

dayanılarak düzenlenen trafik idari yaptırım karar tutanaklarında yer alan trafik idari para cezasının % 30’u o

ranındaki tutar,

izleyen ayın sonuna kadar Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesinden ilgili belediyelere sistem kullanımı hizmet bedeli olarak

ödenir.

Bu  madde  kapsamında  hizmetinden  yararlanılacak  elektronik  sistemlerin  taşıması  gereken  teknik  özellikler,

kuru

lması

gereken  yerler

ve

belediyelerle yapılacak

protokollere ilişkin diğer şartlar ile maddenin uygulamasına ilişkin

usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca (Emniyet Genel Müdürlüğü) müştereken belirlenir.

Aday sürücülük

Ek Madde 17

–

(Ek: 12/7/2013

-

6495/22 md.)

İlk defa sürücü belgesi alanlar en az bir yıl süre ile aday sürücü olarak kabul edilirler.

Aday sürücülüğün süresi, aday sürücülerin sürücü belgelerinin iptal edilme ve yeniden sürücü belgesi alma şartları ile

diğer usul ve esa

slar yönetmelikle düzenlenir.

Aday sürücülerle ilgili olarak yönetmelikte belirtilen iptal edilme şartlarının oluşması hâlinde, bu Kanunun 6 ncı

maddesinde sayılan görevliler tarafından sürücü belgeleri iptal edilir.

ONİKİNCİ KISIM

Geçici Hükümler

Geçi

ci Madde 1

–

6085 Sayılı Karayolları Trafik Kanununa ve bu Kanuna göre verilen araçlara ait belgelerle şoför

ehliyetnameleri ve sürücü belgelerinin değiştirilip yenilenmesi bilgi işlem merkezi hizmete konulduktan sonra yönetmelikte

belirtilen usul, esas ve

şartlara göre yapılır. Bu işlemlere İçişleri Bakanlığının tespit ve ilan edeceği tarihte başlanır ve iki yıl

içinde tamamlanır.

Bu değiştirme ve yenilemeler harca tabi değildir.

İki  yıllık  süre  sonunda  değiştirilmeyen,  araçlara  ait  belgelerle  şoför  ehli

yetnameleri  ve  sürücü

belgeleri,değiştirilinceye kadar geçersiz sayılır.

Geçersiz belgelerle araç kullanılması veya aracın trafiğe çıkarılması halinde şoför ve sürücüler araç kullanmaktan ve

bu araçlar trafikten men edilir.

–––––––––

(1)  13/2/2011  t

arihli ve 6111 sayılı Kanunun 215 inci maddesiyle bu maddenin mezkur Kanunun yayımını izleyen üçüncü

ayın başında yürürlüğe girmesi hüküm altına alınmıştır.

6096

-

4

Geçici Madde 2

–

6085 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre verilmiş olan şoför ehliyet

nameleri değiştirilinceye

kadar;

a) Amatör ve profesyonel şoför ehliyetnamesi sahipleri bu Kanunun 38 inci maddesinde belirtilen (B) sınıfı sürücü

belgesi ile kullanılan araçları,

b) Ağır vasıta ehliyetname sahipleri ise bu Kanuna göre (C) ve (D) sınıfı

sürücü belgesi ile kullanılan araçları ve en

az iki yıllık ağır vasıta ehliyetnamesi sahibi olmak şartıyla da (E) sınıfı sürücü belgesi ile kullanılan araçları,

Kullanabilirler.

Geçici Madde 3

–

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce edinilmiş ve çeş

itli nedenlerle tescili yapılmamış

tarımda kullanılan lastik tekerlekli traktörlerin tescili, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak bir yıl içinde,te

scil

için başvuranların aracın sahibi olduklarını kanıtlayan bir belge vermeleri şartı ile yapıl

ır.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce satışı yapılmış olan araçların trafikte ve vergi kaydında maliki olarak

görünen eski sahipleri,bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde, noterlikçe düzenlenen satış belgesi ile

trafik bür

osuna başvurduklarında, yeni malikin de beraber başvurusu veya muvafakatı aranmaksızın trafik kaydı ve trafiğin

duyurusu  ile  de  vergi  kaydı  yeni  maliki  adına  devir  edilir,  Satışlar  zincirleme  devam  etmiş  ise  bu  işlemler  de  ayrıca

zincirleme devam edebilir.

Bu şekilde yapılan tescillerde taşıt alım vergisinin alıcı tarafından ödenmemiş olması halinde işlemi yapan tescil

memurları 1318 sayılı Finansman Kanununun 10 uncu maddesine göre sorumlu tutulmazlar.

Geçici  Madde  4

–

6085    sayılı  Karayolları  Trafik  Kan

unu  gereğince  işleme  konan  para  cezalarının  takip  ve

sonuçlandırılmasına bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra da anılan kanun hükümlerine göre devam olunur.

Geçici Madde 5

–

Bu Kanunun 42 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca sınavların trafik za

bıtasınca yapılmasına

Kanunun yayımı tarihinden itibaren en geç bir ay içinde başlanır. Sınavların trafik zabıtasınca yapılmasına başlanıncaya

kadar, 6085 sayılı Kanun uyarınca görev  yapmakta olan sınav komisyonlarının görev ve yetkileri devam eder.

(Ek

fıkralar: 18/1/1985

-

KHK 245/15 md.; aynen kabul: 28/3/1985

-

3176/15 md.) :

Sürücü belgesi alacakların sınavlarının 42 nci maddeye göre sürücü kurslarında yapılmasına ve sürücü adaylarından

41 inci maddenin "ç" fıkrası gereğince herhangi bir sürücü kurs

unu başarı ile bitirdiklerini belgeleyen sertifika istenmesine

1/1/1987 tarihinde başlanır.

42 nci maddenin "a" bendi hükümlerine göre sürücülerin sınavlarının sürücu kurslarında yapılmasına ve sürücü

adaylarından sertifika istenmesine başlanacağı tarihe

kadar, 6085 sayılı Kanuna göre şöför ehliyatnamesi ve bu Kanuna göre

de,sürücü belgesi alacak olanların sınavları aşağıdaki esaslara göre trafik zabıtası personeli tarafından;

1. Bu Kanunun ilgili maddelerinin yürürlük tarihine kadar 6085 sayılı Kanuna gö

re çıkarılmış bulunan yönetmelikteki

esas ve usullere göre,

2. Bu Kanunun ilgili maddelerinin yürürlük tarihinden itibaren ise sürücü sınavları 42 nci maddenin (c) fıkrası

hükümleri gereğince çıkarılan yönetmelikte belirtilen esas ve usullere göre,

Yapıl

ır.

6096

-

5

Geçici Madde 6

–

Taksimetrelerin hangi il ve ilçelerde hangi tarihten itibaren, takoğrafların, öncelikle hangi cins

araçlarda hangi tarihten itibaren kullanılacağına ilişkin esaslar yönetmelikte gösterilir.

Geçici Madde 7

–

(Ek: 18/11/1986

-

3321/2 md.)

Kamu  kurum  ve  kuruluşlarınca  bu  Kanunun  yürürlük  tarihinden  önce  yük  naklettirmek  amacıyla  yapılan

mukavelelerle ilgili fiyat farkı dahil her türlü düzenleme yapmaya Ekonomik İşler Yüksek Koordinasyon Kurulu yetkilidir.

Geçici Madde 8

–

(Ek:

3/11/1988

-

3493/56 md.)

Şoför Ehliyetnameleri ve Sürücü Belgeleri değiştirilip yenileninceye ve sürücü sicillerine ait kayıtlar Bilgi İşlem

Merkezine  aktarılıncaya  kadar,  bu  Kanunun  118  inci  maddesinde  öngörülen  ceza  puanı  uygulaması,  Emniyet  Genel

Müdü

rlüğünün birimleri tarafından Yönetmelikte gösterilen usul ve esaslara göre yapılır.

Ceza puanı uygulamasına İçişleri Bakanlığının tespit ve ilan edeceği tarihte başlanır.

Geçici Madde 9

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/46 md.)

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tari

hten önce edinilmiş ve çeşitli sebeplerle tescili yapılmamış olan tarımda kullanılan

lastik tekerlekli traktörler ile varsa bunlara ait römork ve yarı römorklar ile motorlu bisiklet ve motosikletlerin tescil iş

lemleri

bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten

itibaren bir yıl içinde tamamlanır. Bu süre gerektiğinde İçişleri Bakanlığınca bir yıla

kadar uzatılabilir.

Geçici Madde 10

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/46 md.)

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce satışı yapılmış olan araçların trafikte ve vergi kayd

ında malik olarak

görülen eski sahiplerinin, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde noterlikçe düzenlenen satış belgesi

ile

trafik şube veya bürolarına müracatları halinde, önceki malik adına olan kayıt ve tescil işlemi silinerek son

malik adına kayıt

ve tescil işlemi yapılır. Ayrıca bu işlem, ilgili vergi dairesine bildirilir.

Geçici Madde 11

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/46 md.)

2918 sayılı Kanunun bu Kanunla değiştirilen hükümlerinde öngörülen yönetmelikler

kanunla görev verilen

baka

nlık veya kuruluşlarca diğer yönetmelikler ilgili bakanlıkların gö

-

rüşü alınarak İçişleri Bakanlığınca bu Kanunun

yayımı tarihinden itibaren 6 ay içerisinde çıkarılır.

Bu Kanunun 108 inci maddesinde sözü edilen yönetmelik bu Kanunun yayımlandığı tarihten

itibaren 6 ay içinde

yürürlüğe  konulur.  Bu  yönetmelik  yürürlüğe  girinceye  kadar,  garanti  fonu  uygulamasına  ilişkin  yürürlükte  bulunan

yönetmelik hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

Geçici Madde 12

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/46 md.)

Emniyet  Genel  Müdür

lüğünün  teşkilat  ve  kuruluşu,  bu  Kanun  esaslarına  göre  yeniden  düzenleninceye  ve  bu

düzenleme gereğince genel hükümlere göre yeni kadro tespit ve ihdas edilinceye kadar bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte

uygulanmakta olan mevcut kadroların kullanılmasına

devam olunur.

6096

-

6

Geçici Madde 13

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/46 md.)

Bu Kanun ile yapılan yeni düzenleme sebebi ile kadro ve unvanları değişmeyenler yeni kadrolarına atanmış sayılırlar.

Kadro  ve  görev  unvanları  değişenler  veya  kaldırılanlar  yeni  bir

kadroya  atanıncaya  kadar  durumlarına  uygun  işlerde

görevlendirilirler ve eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge ve her türlü hakları yeni görevlerinde kaldıkları sürece şahısl

arına

bağlı olarak saklı tutulur.

Geçici Madde 14

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/46 m

d.)

Emniyet Genel Müdürlüğü, teşkilatını en geç 6 ay içinde bu Kanuna uygun hale getirir.

Geçici Madde 15

–

(Ek: 17/10/1996

-

4199/46 md.)

Bu Kanunun yayımından başlayan ilk iki aylık sürede, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yayın yapan ulusal,

bö

lgesel, yerel radyo ve televizyonlar, 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun 4 üncü

maddesinin birinci fıkrasının (p) bendi gereğince yapacakları haftalık eğitim programlarının en az 2 saatini bu Kanunun

getirdiği değişi

kliklerin tanıtımına ayırmak zorundadırlar.

Geçici Madde 16

–

(Ek : 8/3/2000

-

4550/4 md.)

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 41 inci maddesinin 4199 sayılı Kanunla değişik (b) bendinde öngörülen

A1, A2, B, C, D ve E sınıfı sürücü belgesi alacak ol

anlarda aranan en az ortaokul veya sekiz yıllık temel eğitim bitirmiş

bulunmaları şartı, 31.12.2004 tarihine kadar aranmaz. İlkokul mezunu olmaları yeterli sayılır.

Geçici Madde 17

–

(Ek : 8/1/2003

-

4785/5 md.)

Bu Kanunun ek 12 nci maddesi kapsamına gire

n ve daha önce yapılmış veya açılmış yapı ve tesislerde bu Kanunun

yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde ek 12 nci maddede belirtilen yükümlülükler yerine getirilir.

Geçici Madde 18

–

(Ek : 16/7/2004

–

5228/47 md.)

Araç muayenesi ile ilgili olarak Kar

ayolları Genel Müdürlüğünce verilen hizmet, yetkilendirilen gerçek veya tüzel

kişilerce faaliyete geçirilinceye kadar devam eder. Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılan muayeneler için 35 inci

maddede belirtilen muayene ücreti ile bu ücretin genel

katma değer vergisi oranı kadar fazlasından oluşan tutar, Teknik

Muayene Harcı olarak vergi dairelerince tahsil edilir. Bu harç hakkında 492 sayılı Harçlar Kanunu hükümleri uygulanır.

Geçici Madde 19

–

(Ek: 3/5/2006

–

5495/5 md.)

Araçların ağırlık kontro

llerini yapmak veya yaptırmak ve aykırı görülen hususlar ile ilgili olarak Karayolları Genel

Müdürlüğünce  verilen  hizmet,  Ulaştırma  Bakanlığınca  veya  yetkilendirilen  gerçek  veya  tüzel  kişilerce  yapılmak  üzere

faaliyete geçirilinceye kadar devam eder.

Geçi

ci Madde 20

–

(Ek: 30/6/2006

–

5537/2 md.)

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 41 inci maddesinin (b) bendinde öngörülen A1, A2, B, C, D ve E sınıfı

sürücü belgesi alacak olanlarda aranan en az ortaokul veya sekiz yıllık temel eğitimi bitirmiş bulun

maları şartı, bu Kanunun

yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl süreyle aranmaz. İlkokul mezunu olmaları yeterli sayılır.

6096

-

7

Geçici Madde 21

–

(Ek: 11/1/2011

-

6099/15 md.)

Bu Kanunun 110 uncu maddesinin birinci fıkrasının göreve ilişkin hükmü,

yürürlüğe girdiği tarihten önce idari

yargıda ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde açılmış bulunan davalara uygulanmaz.

Geçici Madde 22

–

(Ek: 12/7/2013

-

6495/23 md.)

(1)

Sürücü  belgesi  sınıfları,  sürücü  belgelerine  ait  esaslar  ve  sürücü  adaylarında  aranacak

şartlar  yönetmelikte

belirleninceye kadar bu Kanunun 38, 39 ve 41 inci maddelerinin değişiklikten önceki halleri uygulanır.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sürücü belgesi sahibi olanlar ile motorlu taşıt sürücü sertifikası bulunan veya

sürücü kurslar

ına kayıt yaptırmış olanların alacakları sürücü belgelerinin yönetmelikte belirlenen yeni sınıf sürücü belgeleri

ile değiştirilmesi zorunludur. Bu belgelerin değiştirileceği sürücü belgesi sınıfları yönetmelikle belirlenir.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği ta

rihten önce verilmiş olan ve bu Kanuna göre değiştirilmesi zorunlu olan sürücü

belgelerinin değiştirme işlemleri İçişleri Bakanlığınca belirlenen süreler içinde tamamlanır. Bu değiştirme işlemlerinden har

ç

alınmaz, ancak 13 Türk Lirası indirimli değerli ka

ğıt bedeli ve bu Kanunun 131 inci maddesinin son fıkrası kapsamında da 2

Türk Lirası bedel ödenir. Belirlenen süre içinde değiştirilmeyen sürücü belgeleri geçersiz sayılır. Ancak, başvuruları hâlind

e,

gerekli harçlar ve indirimsiz değerli kâğıt bedeli öden

dikten sonra kendilerine geçersiz sayılan sürücü belgesinin karşılığı

olan yeni sürücü belgesi verilir. Bu işlemlere ait usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca belirlenir.

Ek Geçici Madde

–

(Ek: 27/8/1991

-

3759/2 md.)

Trafik hizmetlerinin yurt sathında

yürütülmesi için gerekli personel, araç ve gereçler

Emniyet Genel Müdürlüğünce 2

yıl içinde sağlanır.

ONÜÇÜNCÜ KISIM

Kaldırılan Hükümler, Yürürlük ve Yürütme

Yürürlükten kaldırılan hükümler:

Madde  136

–

6085 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ile ek ve d

eğişiklikleri ve diğer kanunların bu Kanuna aykırı

hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlüğe girme:

Madde 137

–

Bu Kanunun;

a) 42 nci maddesinin birinci fıkrası ile 51, 68, 135 ve Geçici 5 inci maddeleri yayımı tarihinde,

b)  118  ve  132  nci  maddel

eri,  bilgi  işlem  merkezi  faaliyete  başladıktan  ve  geçici  1  inci  maddesindeki  işlemler

tamamlandıktan sonra,

c)

(Değişik : 16/10/1984

-

3058/2 md.)

Diğer maddeleri de bu Kanunun yayımı tarihinden 20 ay sonra,

Yürürlüğe girer.

Yürütme :

Madde 138

–

Bu Kanun

hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

––––––––––––––––––––

(1)  Bu  maddede  yer  alan

2918 sayılı

Kanunun  38,  39  ve  41  inci  maddelerinin

12/7/2013 tarihli ve 6495 sayılı Kanun ile

değiş

tirilmeden

önceki halleri

için mezkur Kanunun mülga hükümlerine ya

da

bir önceki haline bakabilirsiniz.

6097/6098

-

1

18/10/1983 TARİHLİ VE 2918 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMEYEN

HÜKÜMLER :

1) 28/3/1985 tarihli ve 3176 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:

Geçici Madde

–

2/2/1984 Tarihli ve 2977 Sayılı İdari Usul ve İşlemlerin Yenid

en Düzenlenmesi ile İlgili Yetki

Kanunu ile Bakanlar Kuruluna verilen Kanun Hükmünde Kararname çıkarma  yetkisi, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu

için adı geçen Kanunla verilen süre bitimine kadar geçerlidir.

2) 25/6/1988 tarih ve 330 sayılı KHK'nin

Geçici Maddesi:

Geçici  Madde

–

Bu  Kanun  Hükmünde  Kararnamenin  yürürlük  tarihine  kadar  tescili  yapılmamış  olan  motorlu

bisiklet ve motosikletlerin tescili, iki yıl içinde müracaat etmek ve aracın sahibi olduğunu belgelemek şartı ile yapılır.

Bu şekilde ya

pılan tescillerde taşıt alım vergisinin alıcı tarafından ödenmemiş olması halinde, işlemi yapan tescil

memurları 1318 sayılı Finansman Kanununun 10 uncu maddesine göre sorumlu tutulmazlar.

Bu maddenin uygulanmasına dair usul ve esaslar İçişleri Bakanlığın

ca belirlenir.

3) 3/11/1988 tarih ve 3493 sayılı Kanunun Geçici Maddesi :

Geçici Madde

–

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 6831, 1475, 2918 ve 2926 sayılı Kanun hükümlerine

muhalefetten açılan ve devam eden davalardan, kanunların değiştirilen hü

kümlerine göre mahkemelerin görev alanı dışına

çıkarılan suçlarla ilgili olanlar hakkında görevsizlik kararı verilir,varsa tutuklular derhal tahliye edilir, Kararın bir örn

eği ve

tutanak ilgisine göre mahallin en büyük mülki amirine, Çalışma ve Sosyal Güve

nlik Bakanlığı Bölge Müdürüne, Bağ

-

Kur İl

Müdürüne,  İl  Emniyet  Müdürlüğüne  veya  ilçe  emniyet  amirliğine  veya  orman  bölge  şefliğine  gönderilir.Bu  makamlar,

evrakın  ilgilileri  hakkında  tutanaklarında  yazılı  suçlarının  Kanunun  değişikliğinden  önceki  cezaların

dan  sadece  para

cezasının asgari haddini uygulamak suretiyle karar verirler. Verilecek para cezasından, aynı suçtan dolayı tutuklu kalınan

süreler 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının birinci bendinde kabahatler

için

gösterilen asgari hadde göre hesap edilerek mahsup edilir, Para cezaları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü

Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunur,

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 6831, 1475, 2918 ve 2926 sayılı Kanunların

değiştirilen hükümlerine

göre mahkemelerin görev  alanı dışına çıkarılan suçlardan dolayı kesinleşmiş ve henüz yerine getirilmemiş mahkumiyet

kararlarının sadece para cezasına ilişkin kısımları infaz olunur ve hükümlü olanlar ise derhal tahliye edilir. İn

faz  edilecek

para cezasından, aynı suçtan dolayı tutuklu ve hükümlü kalınan süreler 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 üncü

maddesinin birinci fıkrasında birinci bendinde kabahatler için gösterilen asgari hadde göre hesap edilerek mahsup edilir

.

4) 19/4/1989 tarihli ve 3538 sayılı Kanunun geçici Maddeleri:

Geçici Madde 1

–

2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununun yürürlüğe girdiği tarihten önce edinilmiş ve çeşitli

sebeplerle  tescili  yapılmamış  olan  tarımda  kullanılan  lastik  tekerlekli  traktö

rler  ile  varsa  bunlara  ait  römork  ve  yarı

römorkların tescil işlemleri bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde tamalanır. Bu süre, gerektiğinde

İçişleri Bakanlığınca bir yıla kadar uzatılabilir.

6098/6098

-

2

Geçici Madde 2

–

2918  s

ayılı Karayolları Trafik Kanununun yürürlüğe girdiği tarihten önce satışı yapılmış olan

araçların trafikte ve vergi kaydında maliki olarak görünen eski sahipleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki

yıl

içinde, noterlikçe düzenlenen satış be

lgesi ile trafik bürosuna başvurduklarında, yeni maliki adına,beraber başvurusu veya

muvafkatı aranmaksızın  trafik kaydı ve trafiğin duyurusu ile de vergi kaydı devir edilir. Satışlar,zincirleme devam etmiş is

e

bu işlemler de aynen zincirleme devam eder.

Bu şekilde yapılan tescillerde taşıt alım vergisinin alıcı tarafından ödenmemiş olması halinde işlemi yapan tescil

memurları 1318 sayılı Finansman Kanununun 9 uncu maddesine göre sorumlu  tutulmazlar.

5) 31/10/1990 tarihli ve 3672 sayılı Kanunun Geçici M

addesi:

Geçici Madde

–

Bu Kanunun yürürlük tarihine kadar tescili yapılmamış olan motorlu bisiklet ve motosikletlerin

tescili, iki yıl içinde müracaat etmek ve aracın sahibi olduğunu belgelemek şartı ile yapılır.

Bu şekilde yapılan tescillerde taşıt alım

vergisinin alıcı tarafından ödenmemiş olması halinde, işlemi yapan tescil

memurları 1318 sayılı Finansman Kanununun 10 uncu maddesine göre sorumlu tutulmazlar.

Bu maddenin uygulanmasına dair usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca belirlenir.

6) 21/5/1997

tarihli ve 4262 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:

Geçici Madde 1

–

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 41 inci maddesinin 4199 sayılı Kanunla değişik (b)

bendinde öngörülen A1, A2, B, C, D ve E sınıfı sürücü belgesi alacak olanlarda aranan en az ortaok

ul veya sekiz yıllık temel

eğitimi bitirmiş bulunmaları şartı, 31.12.1999 tarihine kadar aranmaz. İlkokul mezunu olmaları yeterli sayılır.

7) 16/7/2004 tarihli ve 5228 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:

Geçici Madde 3

-

1.1.2005 tarihinden önce tebliğ edilen

trafik ceza tutanaklarına 2918 sayılı Kanunun bu Kanunla

değişmeden önceki 115 inci madde hükmü uygulanır.

8) 3/5/2006 tarihli ve 5495 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:

Geçici Madde 1

-

Bu Kanunda geçen "Türk Lirası" ibaresi karşılığında, uygulamada 28/1/20

04 tarihli ve 5083 sayılı

Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun hükümlerine göre ülkede tedavülde bulunan para "Yeni Türk

Lirası" olarak adlandırıldığı sürece bu ibare kullanılır.

9) 24/12/2009 tarihli ve 5942 sayılı Kanunun Geçici Madd

esi:

Geçici Madde 1

–

1/5/2010 tarihine kadar uygulanmak üzere 2918 sayılı Kanunun 5766 sayılı Kanunla değişik 20

nci maddesinin (d) bendinin değişiklik öncesi hükümlerine göre noterlerde yapılan satış ve devir işlemleri her türlü harçtan,

bu işlemlere ili

şkin düzenlenen kağıtlar damga vergisi ve değerli kağıt bedellerinden istisnadır. Bu tarihe kadar, 1512 sayılı

Kanunun 112 nci maddesi uyarınca belirlenen ücret uygulanmaksızın satış ve devre ilişkin her türlü işlem karşılığında toplam

20 Türk Lirası maktu

ücret alınır.

6099

2918 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN

MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN İPTAL EDİLEN HÜKÜMLERİN

YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ

GÖSTERİR LİSTE

Değiştiren Kanunun/ İptal Edilen Anayasa Mahkemesinin Kararının 

Numarası291

8 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri

Yürürlüğe Giriş  Tarihi 3058

18/10/1984 ten geçerli olmak üzere

19/10/1984

KHK/245

Cezalara ilişkin hükümler

Diğer hükümler

Kararnamenin kanunlaştığı tarihte:

(28/3/1985)

18/6/1985

3176

—

18/6/198

5

3321

—

22/11/1986

KHK/330

—

5/8/1988

3493

—

11/11/1988

3538

—

28/4/1989

3672

—

3/11/1990

3759

—

7/9/1991

4199

42 inci ve Ek 3 üncü maddesi

Diğer maddeleri

1/1/1997

27/10/1996

4262

—

25/5/1997

4358

—

4/4/1998

4535

—

27/2/2000

4550

—

12/3/2000

6100

Değiştiren

Kanunun/

İptal Eden

Anayasa

Mahkemesinin

Kararının 

Numarası

2918 sayılı Kanunun değişen

veya iptal

edilen maddeleri

Yürürlüğe Giriş  Tarihi

4629

––

1/1/2002 tarihinden geçerli

olmak üzere 3/3/2001

Tarihinde

4785

—

15/1/2003

4896

—

24/6/2003

4916

—

19/7/2003

5217

91

1/1/2005

5228

114,116

7/j , 8, 34, 35, 115, Geçici Madde 18, İşlenemey

en

hüküm

31/7/2004

1/1/2005

5265

91

7/12/2004

5335

Ek Madde 14

27/4/2005

5378

61

7/7/2005

5398

8, 35

1/1/2005 tarihinden geçerli

olmak üzere, 21/7/2005

tarihinde

5495

7, 8, 65, 114,  Ek Madde 1, Geçici Madde 19,

İşlenemeyen hüküm

10/5/2006

5537

Madd

e 41 ve Geçici Madde 20

5/7/2006

5684

107,108 ve Ek Madde 8

14/6/2007

5766

Ek Madde 15

6/6/2008

5795

42

1/8/2008

6100

-

1/6106

-

5

Değiştiren

Kanunun/

İptal Eden

Anayasa

Mahkemesinin

Kararının 

Numarası

2918 sayılı Kanunun değişen veya iptal

edilen maddeleri

Yürürlüğe Giriş  T

arihi

5904

116

3/7/2009

5942

(20/d ‘nin dördüncü paragrafı)

İşlenemeyen Hüküm Geçici Madde 1

20 nci maddenin başlığı, d ve e bentleri

31/12/2009

1/1/2010

1/5/2010

6001

5, 7, 8, 13, 15, 16, 50, 65, 121

13/7/2010

6014

65

31/7/2010

6099

110, Geçici Madde

21

19/1/2011

6111

8, 20, 21, 22, 91, 98

Ek Madde 16

25/2/2011

25/2/2011 tarihini izleyen

üçüncü ayın başında

6321

79 , Ek Madde 2

3/6/2012

6353

41

12/7/2012

Anayasa Mah.’nin

29/11/2012 tarihli

ve E.: 2012/106,

K.: 2012/190

sayılı Kararı

36 ncı maddeni

n üçüncü fıkrasının

dördüncü cümlesi

6/3/2013

6462

38, 61, 77

3/5/2013

6487

36, 48, Ek Madde 13

11/6/2013

6495

3

8, 38, 39, 40, 41, 42, 45, 112, 114, 115, 119, Ek

Madde 13, Ek Madde 17, Geçici Madde 22

1/8/2013

2/8/

2013

6518

4

19/2/2014

6525

71

27

/2/2014

Anayasa M

a

h

.

’nin

11

/

9

/201

4

tarihli

ve E.: 201

4/52

,

K.: 201

4/139

sayılı Kararı

Ek Madde 2

9/4/2015

6645

98

23/4/2015

6704

90, 92, 97, 99

26/4/2016

<< Önceki Sayfa

Follow @AlpWebSite
Bizi Takip Edin
Tweetle